برچسب: زون بندی آتش

سهولت، سرعت و دقت در تشخیص و تعیین محل وقوع حریق به ویژه ساختمان­‌های بزرگ، لزوم تقسیم­‌بندی ساختمان به مناطق کوچک­تر و مجزا را به وجود می‌­­آورد و مهم­ترین عوامل تعیین کننده مرزهای آن، کاربری، مساحت و بخش­‌بندی­‌های ضد حریق ساختمان است. هر ساختمان می­‌بایست به قسمت­‌های مختلف جهت تشخیص سریع حریق و اعلام آن تقسیم شود، تا بتوان به­‌ وسیله­‌ی سیستم، تشخیص و اعلام حریق را سریع‌­تر شناسایی کرد. مثلا در هنگام مشاهده‌ی حریق می­‌توان با فشار شستی آژیر را به صدا درآورد. در صورتی­‌ که زون­‌بندی اجرا نشده باشد، اعلام با تاخیر و موجب سردرگمی و تشخیص اشتباه می‌­شود.

تاثیر عوامل یاد شده در تعیین مناطق با رعایت موارد زیر میسر می‌‎گردد:

• هر طبقه ساختمان که بیش از 300 متر مربع باشد باید یک منطقه مجزا محسوب شود.
• حداکثر مساحت یک منطقه 2000 متر مربع است.
• اگر کل مساحت طبقات یک ساختمان 300 متر مربع یا کمتر باشد می­‌توان آن را یک منطقه محسوب داشت.
• بخش‌­بندی ضد آتش در ساختمان یکی از مهم­ترین شاخصه‌­های تعیین مناطق است. بنابراین علی‌رغم مساحت می‌­باید به آتش­‌بندی فضاها نیز توجه داشت. در این حالت مرزهای منطقه تشخیص حریق محدود به مرزهای بخش‌­بندی ضد آتش است. به همین دلیل پلکان، چاه آسانسور یا شفت­‌های دیگر که به وسیله دیواره‌­های ضد حریق از فضاهای دیگر مجزا شده‌­اند، می­‌توانند علی‌رغم مساحتی که دارند به عنوان یک منطقه در نظر گرفته شوند. بام­‌ها نیز منطقه جداگانه‌­ای محسوب می­‌شوند.
• بنا به نحوه قرارگیری دیوارهای ضد حریق و فضاهای مجزا شده، مناطق ممکن است به صورت افقی (سطح طبقات) و یا عمودی (چاه آسانسور، پلکان و …) تعریف شوند.
• حداکثر فاصله­‌ی جستجو در یک منطقه نباید بیش از 30 متر باشد. منظور از فاصله جستجو، مسافتی است که برای یافتن و رویت محل حریق باید طی شود. از این رو در ساختمان­‌هایی که دارای اتاق­‌های متعدد هستند بهتر است در بالای درهای مشرف به راهروها، چراغ‌­های نشانگر نصب گردد. در برخی ساختمان‌­ها ممکن است نصب چراغ نشانگر با توجه به محدودیت فاصله‌­ی جستجو موجب کاهش سطح مناطق و افزایش تعداد آن­‌ها گردد.
• مناطق را از نظر هم بندی و سیم کشی می‌­توان به دو گروه منطقه­‌ی تشخیص و منطقه­­‌ی هشدار تقسیم نمود. در منطقه­‌ی تشخیص، هم‌­بندی بین دتکتورها و شستی‌­های اعلام حریق در سطح معینی که به عنوان یک منطقه تعریف شده است، صورت می­‌گیرد و به هنگام عمل نمودن یک شستی و یا فعال شدن یک دتکتور اتوماتیک، چراغ مربوط به همان منطقه و یا کد مربوط به همان دتکتور (در سیستم آدرس پذیر) در تابلوی کنترل مرکزی روشن می­‌شود. در حالی که هم‌­بندی بین آژیرها و سایر هشدار دهنده‌­های صوتی در حالی که ممکن است در یک منطقه انجام پذیرد، اما به هنگام فعال شدن می‌­تواند چند منطقه مجاور و یا همه مناطق را شامل شود. بنابراین یک منطقه هشدار می‌­تواند شامل چندین منطقه‌­ی تشخیص گردد.
• مناطق تشخیص، ورودی‌ها و مناطق هشدار، خروجی‌­های تابلوی کنترل مرکزی را تشکیل می‌‌دهند. یکی از عوامل مهم در تعیین مشخصات تابلوی کنترل مرکزی، تعداد مدارهای ورودی و خروجی است.
• عدم منطقه‌­بندی صحیح و هم­چنین افزایش تعداد مناطق بدون پیروی از منطقی خاص، باعث سردرگمی و ابهام در تعیین محل حریق می­‌شود.

استانداردهای زون­‌بندی در سیستم اعلام حریق

• در سیستم کانونشنال هر ساختمان می­‌بایست حداقل یک زون باشد ( به عنوان مثال در شهرک­‌های با ساختمان­‌های یک طبقه­‌ی مجاور هم نمی‌­توان چند ساختمان را یک زون در نظر گرفت).
• در سیستم کانونشنال هر طبقه می­‌بایست حداقل یک زون باشد (به عنوان مثال در یک آپارتمان نمی‌­توان چند طبقه را یک زون در نظر گرفت).
• در سیستم آدرس پذیر نیز در صورت زون‌­بندی تجهیزات (تعیین زون­‌ها به صورت نرم افزاری) بزرگترین مساحت یک زون نباید از 2000 متر مربع بیشتر باشد (در برخی محصولات 1600 متر مربع است).
• بهتر است شستی‌­های اعلام حریق (در مکان­‌هایی خاص مثل راهروی طبقات در یک واحد مسکونی) به عنوان یک زون مجزا در نظر گرفته شود.
• پله­‌های فرار می­‌بایست به عنوان یک زون مجزا در نظر گرفته شوند.
• موتورخانه و چاهک آسانسور می‌­بایست به عنوان یک زون مجزا در نظر گرفته شوند.