تعمیر و نگهداری تجهیزات آتش نشانی
تعمیر و نگهداری تجهیزات سیستم اعلام حریق با توجه به اینکه از جمله حساس‌ترین دستگاه‌های اندازه گیری و عملیاتی می‌باشند و همیشه امکان بروز آلارم کاذب را دارند، از الزامات استانداری این گونه سیستم‌ها است. بر خلاف تکنولوژی روز که ارائه‌ی وسایل بدون نیاز به تعمیرات و نگهداری را روز افزون نموده است، تجهیزات اعلام حریق بسیار نسبت به این امر حساس می باشند و حتما سرویس و نگهداری دوره‌ای باید بر روی آن‌ها انجام شود تا این اطمینان حاصل شود که سیستم به درستی در حال کار است.
همچنین با توجه به وظیفه‌ی حساس و سنگین این سیستم و عدم ریسک پذیری آنان، عقل حکم بر حساسیت نسبت به عملکرد صحیح و به موقع آن‌ها دارد. در سیستم‌های آدرس پذیر و هوشمند، نوع ساختمان داخلی تجهیزات، کمک به امر نگهداری می‌نماید. در این نوع، آلارم‌های مربوط به کثیفی دتکتورها (به تفکیک)، عدم عملکرد شستی، آژیر و ماژول‌های واسط به موقع انجام می‌پذیرد و در روند پیگیری عدم عملکرد صحیح دتکتورها، همکاری دو جانبه‌ی دتکتور و پانل باعث مانیتورینگ دائمی (monitoring) وضعیت هر دتکتور کرده و در هر لحظه تمامی حالات، قابل مشاهده و ثبت می‌باشد.
اما در سیستم‌های متعارف (Conventional) وضعیت هر زون تا حد خارج شدن یک دتکتور از مدار، پارگی خط ارتباطی و اتصال کوتاه خط قابل روئیت می‌باشد و کثیفی دتکتور یا عدم عملکرد صحیح آن فقط با تست دورها یا آلارم‌های ارسال شده بر روی پانل معلوم می‌گردد. اما در پانل‌های هر سه نوع سیستم، وضعیت عملکرد یا اشکالات موجود قابل رویت و قابل رفع تا حدودی می‌باشد. موارد گفته شده در سیستم‌های هوشمند و آدرس پذیر یکی از مزایای این نوع سیستم بوده و در انتخاب نوع بسیار موثر می‌باشد.
شرکت آتریا ایمن کار، با در اختیار داشتن کارشناسان و تکنسین‌های ماهر در زمینه نگهداری سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق- آتش نشانی- توانسته است علاوه بر ارائه خدمات مناسب و حرفه‌ای در این زمینه به رضایتمندی عالی از مشتریان خود دست یابد.
در زیر خلاصه ای از برنامه های نگهداری و تعمیرات شرکت آتریا این کار آمده است.
بازدیدهای هفتگی:
در این بازدیدها از پانل اصلی اعلام حریق (FACP) بازدید شده و از صحت عملکرد نمایشگر، باتری و تغذیه اطمینان حاصل می‌نمایند. در این بازدید درصدی از شستی‌ها به صورت رندم تست می‌گردند. چک شستی‌ها به صورتی می‌باشد که در یک دوره ۶ ماهه تمامی آن‌ها چک می‌گردند. همچنین دفتر ثبت آلارم‌ها بررسی شده و در صورت فعال شدن سیستم در گذشته، علت بررسی و مورد اشکال پیدا و رفع عیب می‌گردد. در مرحله‌ی آخر، تمامی عملیات و شماره‌ی تجهیزات سرویس شده ثبت می‌گردد. نوع بازدید هفتگی با توجه به حساسیت محل، نوع تردد افراد، تعداد افراد موجود، تمیز بودن محل می‌تواند از یک تا ۴ هفته یکبار انجام پذیرد.
بازدیدها و فعالیت‌های شش ماهه:
در این دوره تمامی اتصالات، کابل‌ها، سیم‌ها چک گردیده و صحت عملکرد آن‌ها تایید می‌گردد. آژیرها چک شده و از صحت و سلامت آن‌ها اطمینان حاصل می‌گردد. دتکتورهایی که در نواحی آلوده و اثر باد قرار دارند تمیزکاری شده و عملکرد آن‌ها چک می‌گردد. تمامی شستی‌ها چک شده و برچسب تایید (CERTIFICATE) روی آن‌ها نصب می‌گردد. آژیر خارج از ساختمان، فلاشر و تمامی اجزای متصل به زون تست می‌گردند. همچنین می‌توان قسمتی از دتکتورهای متصل به هر زون را در این دوره تمیزکاری نمود.
تست‌های سالیانه:
تمامی دتکتورهای متصل به مدار هر پانل در یک دوره حداکثر سه ساله باید تمیزکاری و تست عملکرد گردند. این سرویس می‌تواند تقسیم شده و در عملیات ۶ ماهه، یک ساله یا یک سرویس سه ساله انجام پذیرد. نحوه‌ی کار به صورتی است که در طول دوره سه ساله تمامی تجهیزات (دتکتور، شستی، آژیر، فلاشر، مدول‌های واسطه و جداکننده‌ها) کاملا چک می‌گردند. در صورتی که محل نصب تمامی یا قسمتی از دتکتورها آلوده باشد این دوره کاهش می‌یابد. نشاندهنده‌های خارجی (LED) نیز در دوره‌های سالیانه چک می‌گردد. همچنین مدارهای داخلی، بوردها و باتری‌های پشتیبان برنامه در طول پریود سالیانه طبق دستورالعمل سازنده تمیزکاری و چک می‌گردند و در صورت نیاز باتری‌های پشتیبان (نیکل کادمیم یا لیتیم) تعویض می‌گردد.
تست حساسیت:
تست حساسیت دتکتورها به نحوی است که دتکتورهای حرارتی غیر قابل Reset توسط تستر مربوطه و دتکتورهای دمای ثابت و متناسب با افزایش دما توسط حرارت کنترل شده و یا تستر چک حساسیت (عملکرد دمایی) می‌گردند. همچنین در دتکتورهای دودی، توسط دستگاه (تستر مربوطه) حساسیت ثبت شده در پشت دتکتور یا منوال آن (درصد حساسیت سه یا چهار یا پنج درصد) ثبت می‌گردد.
در تست حساسیت ابتدا به ساکن در هنگام نصب تجهیزات و سپس یکسال پس از نصب و پس از آن هر ۴ سال یکبار این عملیات انجام و بر روی دتکتور برچسب تایید و تاریخ نصب می‌گردد. همچنین باتری اصلی سیلد اسید در طول دوره اکثرا ۴ سال تعویض می‌گردد. در صورتی که دمای نگهداری بیش از ۲۵ درجه‌ی سانتیگراد و یا تعداد تخلیه‌ی کامل از۴ بار بیشتر باشد این زمان تقلیل می‌یابد.
حداکثر زمان استفاده از هر دتکتور بین ۸ تا ۱۰ سال می‌باشد. پس از انقضای این زمان دتکتور مربوطه حتی اگر سالم باشد بایستی تعویض گردد. در طول هر سرویس، متخصص سرویس و نگهداری، بایستی برچسب تایید و تاریخ و مهر بر روی آن نصب و در دفتر مخصوص محلی ثبت نماید. شماره‌های تماس متخصص تعمیر و نگهداری در محل FACP نصب می‌گردد تا امکان حضور سریع وی مهیا باشد.
با توجه به امکانات سیستم‌های هوشمند، در صورتی که اعلام کثیفی دتکتور یا معیوب بودن تجهیزی قبل از رسیدن موعد سرویس اعلام شد، متخصص سرویس و نگهداری از طریق مسئول ساختمان سریعا به محل مراجعه و رفع اشکال می‌نماید. تاریخ سرویس قبلی و بعدی با خط درشت بر روی پانل نصب می‌گردد.
تمامی عملیات متخصص سرویس و نگهداری بر روی پانل‌های اصلی، تکرار کننده‌ها و تلفن کننده‌ی خودکار، علاوه بر موارد فوق، طبق توصیه‌ی سازنده انجام پذیرد و موارد چک باتری، چک برنامه، چک وایرینگ‌ها پس از انجام در دفتر محلی ثبت می‌گردد. همچنین نام متخصص سرویس و نگهداری، نام شرکت، ساعت مراجعه نیز منظور می‌گردد.
هشدار کاذب:
یکی از مشکلات سیستم‌های اتوماتیک اعلام حریق، ارسال هشدارهای اشتباه و نادرست است که موجب دردسرهای زیاد شده و در صورت تکرار زیاد، سیستم را تبدیل به چوپان دروغگو می‌کند. طی سال ۲۰۰۱ در انگلستان، ۴۸۱۱۰۰ هشدار خطا ثبت شده است که ۲۷۹۸۰۰ پیام، مربوط به عملکرد نادرست تجهیزات و ۷۴۱۰۰ مورد آن مربوط به استفاده‌ی نادرست و مغرضانه از تجهیزات بوده است.
پیام‌های خطا را می‌توان در پنج گروه طبقه بندی کرد:
- هشدارهای خطای ناشی از انجام کارهای معمولی مانند پخت و پز، دود سیگار، گرد و غبار، حشرات و سایر مواردی از این قبیل.
- هشدارهای خطای تجهیزات ناشی از بروز عیب در شبکه.
- هشدارهای خطای ناشی از اقدامات مغرضانه مانند شکستن شیشه‌های شستی‌های اعلام حریق و یا ایجاد دود برای به صدا درآوردن آژیرها از روی عناد و آزار رساندن.
- هشدارهای خطای ناشی از نیت خیرخواهانه و خوب اما عجولانه. در این حالت ممکن است شخص یا اشخاصی با مظنون شدن به شرایط خاص و متحمل دانستن حریق یا بروز آن، اقدام به شکستن شیشه‌ی شستی‌های اعلام حریق کنند.
- هشدارهای خطای ناشناخته و نامعلوم که در هیچ یک از مقولات فوق نمی‌گنجد، شایع‌ترین موارد بروز هشدارهای خطای مربوط به نصب نادرست و نامناسب تجهیزات است. عدم نگهداری از تجهیزات نیز می‌تواند عامل دیگری در افزایش هشدارهای نادرست و دروغین باشد.
هر یک از عوامل زیر می‌توانند منجر به اعلام هشدار نادرست شوند:
- آشپزی و پخت و پز و بخارهای ناشی از آن
- بخار آب و رطوبت زیاد
- دود سیگار
- گرد و غبار
- حشرات
- اسپری‌های مختلف
- دود ناشی از برخی فعالیت‌های خارج از ساختمان مانند آتش بازی و غیره
- برشکاری، جوشکاری و عملیات مشابه
- دودهای نمایشی مانند جلوه‌هایی که در تئاتر استفاده می‌شود
- دستگاه‌های بخور و همینطور روشنایی چون شمع یا چراغ‌های نفت سوز
- پارازیت‌ها و تداخل‌های الکترومغناطیسی
- نوسان زیاد دما
- تغییر کاربری فضاها بدون در نظر گرفتن شرایط طراحی اولیه‌ی سیستم اعلام حریق
- عدم تناسب دتکتور با محل و مکان مورد نظر
- آزمایش و سرویس تجهیزات بدون غیرفعال نمودن سیستم
- آسیب‌های تصادفی یا مغرضانه
برای کاهش هشدارهای خطا می‌توان به سه روش زیر عمل نمود:
- کاهش حساسیت دتکتورها که به طور مطلق چندان کار درستی نیست مگر آن که حساسیت آن‌ها بیش از مقدار مورد نیاز باشد.
- به کارگیری سیستم تایید هشدار که به خودی خود نوعی تاخیر زمانی را ایجاب می‌کند. در این سیستم، قسمت هشدار مدت زمانی را منتظر می‌ماند (معمولا ۳۰ ثانیه) تا گزارش ارسالی از سوی دتکتور توسط تابلوی کنترل مرکزی تایید شود.
- استفاده از سیستم‌های پیشرفته‌تر مانند تجهیزات آدرس پذیر و هوشمند در میان سیستم‌های سه گانه‌ی متعارف، سیستم‌های اخیر تقریبا بدون اعلام خطاست، مگر آن که عوامل انسانی و یا طراحی نادرست موجب آن گردند.
به هر اندازه شبکه‌ی اعلام حریق گسترده‌تر و وسیع‌تر باشد، احتمال ارسال هشدارهای خطا نیز افزایش می‌یابد. در سیستم‌های متعارف با ۴۰ دتکتور یا کمتر، ارسال دو پیام خطا در سال طبیعی و معمولی تلقی می‌شود و بر همین اساس به ازای هر ۲۰ دتکتور یک پیام خطا در سال معمول است.
نوشتن نظر