12 نکته‌ای که باید درمورد سیستم اعلام و اطفاء حریق بدانیم

بسیاری تصور می‌کنند که اعلام حریق غیر ضروری است، اما در واقع یکی از اساسی ترین اقدامات ایمنی آتش سوزی نصب یک سیستم اعلام حریق است. هنگامی که آتش سوزی شروع می‌شود، فاجعه ایجاد می‌کند. بنابراین سیستم اعلام حریق و اطفاء حریق بسیار مهم است تا هزینه خسارت‌ها را کاهش دهد. شرکت مهندسی آتریا ایمن کار با داشتن کادری مجرب و آموزش دیده، می‌تواند به مالکان/مدیران ساختمان در انتخاب تجهیزات آتش نشانی مناسب هوبارت و سیستم‌های اعلام خطر که متناسب با طراحی ساختمان است، کمک کند.

1. ایران رعایت یک مجموعه قوانین و دستورالعمل‌ها در طراحی و اجرای صحیح سیستم اعلام حریق ضروری است. این دستورالعمل‌ها، قوانینی هستند که مورد تائید سازمان آتش نشانی ایران است و برای دریافت تائیدیه پایان کار آتش نشانی، رعایت آنها الزامی است. اهمیت اصلی سیستم اطفاء حریق این است که در هر طبقه باید به سیستم اعلام حریق، سیستم تهویه و دتکتور دود که همگی بصورت یک سیستم  اتوماتیک در مواقع آتش سوزی کار می کنند، مجهز باشد.
2. اکثر شرکت‌های بیمه در صورتی که ساختمان مجهز به سیستم اعلام حریق مطابق با استانداردهای آتش نشانی باشد، نرخ‌های تخفیفی را برای حق بیمه‌ی بیمه نامه تجاری ارائه می‌دهند. همچنین عدم رعایت      ضوابط و مقررات ایمنی آتش نشانی می‌تواند منجر به جریمه شود.
3. تجهیزات اطفاء حریق به صورت دستی در دسترس هستند مانند کپسول آتش نشانی، میزبان، سایر ابزارهای حفاظت از آتش در کابینت آتش نشانی. در صورت آتش سوزی، ساکنین یا مدیران می‌توانند برای خاموش کردن آتش استفاده کنند.
4. کارکرد خودکار سیستم اطفاء حریق مانند سیستم اسپرینکلر خودکار که پس از رسیدن آبپاش‌ها به دمای تنظیم شده که به شرح زیر بیان شده است، به طور خودکار روشن می‌شوند:
5. دتکتور حرارت مانند حس انسان عمل می‌کند. هنگامی که گرمای شعله‌های آتش را احساس کرد، به طور خودکار و دقیق کار می‌کند که در بسیاری از مناطق نصب می‌شود.
6. .دتکتور دود مانند بینی انسان است. هنگامی که بوی دود را استشمام می‌کند، فوراً هشدار می‌دهد. اصل این است که دود ناشی از منابع سوختی را که یک احتراق ناقص است و همراه با رطوبت، سمی و کثیفی است که برای چشم و سیستم تنفسی مضر است، پس از استنشاق کامل تشخیص داده شود.
7.  دتکتور شعله مانند چشمان ماست. اصل کار تشخیص تابش مادون قرمز و اشعه ماوراء بنفش است که از شعله شروع می‌شود. این سیستم با شروع انفجار دستگاه‌های الکترونیکی یا شعله‌های سریع بدون دود به طور دقیق و موثر عمل می‌کند.
8. آژیر اعلام حریق مانند صدای ما است که به ساکنین هشدار می‌دهد تا از حادثه آگاه شوند و به تخلیه منطقه کمک کنند که به 3 نوع آوازی، نوری و صوتی-نوری طبقه بندی می‌شود.
9.  هنگامی که سنسورها کار می‌کنند و آلارم‌ها را به سیستم کنترل آتش ارسال می کنند تا هشدار آتش را با صدا یا نور برای تخلیه فعال کنند. هنگامی که گرما به نقاط تنظیم شده رسید، سیستم اسپرینکلر خودکاربه طور خودکار شروع به کار می‌کند.
10. سیستم اطفاء حریق برای مراکز داده یا اتاق سرور بسیار مهم است. زیرا سیستم آتش نشانی باید بتواند بلافاصله پس از شروع حریق عمل کند زیرا تجهیزات موجود در مراکز داده یا اتاق سرور می‌توانند به شدت تخریب شوند مانند فیبرها، کابل ارتباطی، سوئیچ، سرور. از این رو، سیستم اطفاء حریق از جمله نیتروژن N2، NOVEC، FM200، CO2 و VESDA متفاوت است. برای انتخاب سیستم اطفاء حریق مناسب با فضا و متراژ قسط نیازمند تکنسین می‌باشد.
11. سیستم اطفاء حریق و پیشگیری در ساختمان‌ها یکی دیگر از جنبه‌های مهمی است که می‌تواند امنیت ساکنین را با اطمینان  تامین کند. علاوه بر داشتن تجهیزات اطفاء حریق، ساکنین باید نحوه استفاده از این ابزارها از جمله منطقه تخلیه و فرآیند در صورت وقوع آتش سوزی را نیز بدانند.
12. اما نصب سیستم‌های اعلام حریق کافی نیست. مانند سایر تجهیزات حفاظت حریق، سیستم‌های اعلام حریق نیاز به بازرسی و آزمایش معمول دارند تا اطمینان حاصل شود که در صورت آتش سوزی مطابق با آن عمل می‌کنند. نقص در سیستم می‌تواند واکنش سرنشینان و امدادگران اضطراری را به تاخیر بیندازد. بدون آزمایش و بازرسی مناسب، زنگ هشدار می‌تواند یا به دلیل هشدار نادرست، عملکرد را مختل کند یا خاموش شود. به طور خلاصه، جان افراد به دلیل سیستم‌های اعلام حریق معیوب به خطر می‌افتد. برای اطمینان از اینکه سیستم اعلام حریق و سایر تجهیزات حفاظت حریق شما مطابق با استانداردهای ملی است، با یک سرویس آتش نشانی واجد شرایط تاسمانی تماس بگیرید. شرکت آتریا ایمن کار خدمات حفاظت از آتش را در سراسر ایران ارائه می‌دهد. ما تجهیزات حفاظت آتش را تهیه، نصب، بازرسی، نگهداری و سرویس می‌کنیم.

سیستم اعلام حریق یکی از مهمترین سیستم‌های محل کار یا زندگی شماست، به این خاطر که امنیت جانی و مالی شما را تا حدود بسیار زیادی تامین می‌کند. سیستم اعلام حریق به شما در مورد آتش‌سوزی و دودهای خطرناک هشدار می‌دهد. بنابراین شما و اطرافیانتان زمان لازم برای تخلیه و دور شدن از مکان‌های خطرناک را خواهید داشت. دستگاه‌های الکترونیکی مصون از خطا نیستند، عمر باتری‌ها محدود است و سایر قسمت‌های دتکتور دود می‌توانند به مرور فرسوده شوند، بنابراین برای اطمینان از عملکرد مناسب نیاز به تست سیستم اعلام حریق به صورت دوره‌ایست.

چه زمان‌هایی باید سیستم اعلام حریق را تست کنیم؟

به طور معمول و طبق استاندارهای آتش نشانی سیستم‌های اعلام حریق باید حداقل یک بار در ماه آزمایش شوند و باتری‌ها باید حداقل یک یا دو بار در سال تعویض شوند و در صورت مشاهده‌ی که هر یک از موارد زیر سیستم علام حریق باید مجددا بررسی شود:

• دتکتور یا آشکارساز دود اغلب هشدارهای غلط دهد.
• آلارم به طور منظم بوق کوتاه بزند بدون اینکه کسی آن را لمس کرده باشد.
• دود مکرر در آشپزخانه باعث شده است که دستگاه بیش از حد فعال شود، این موضوع منجر به فرسودگی سریعتر سیستم اعلام حریق می‌شود.

به طور کلی دو نوع اصلی دتکتور دود وجود دارد:

1. باتری‌دار: این نوع می‌تواند در برابر باتری‌های معیوب یا فرسوده حساس باشد. در این نوع دتکتورها آزمایشات ماهانه بسیار مهم است. هرگز باتر‌ی‌های قدیمی را در دتکتور دود قرار ندهید.
2. دتکتور Hardwired:  این نوع از دتکتورها توسط سیستم برق منزل شما تغذیه می‌شوند، اما معمولاً دارای باتری‌های پشتیبان نیز هستند تا سیستم در هنگام قطعی برق بتواند به کار خود ادامه دهد. دتکتور دود Hardwired هم به آزمایش ماهانه برای اطمینان از عملکرد صحیح باتری و قطعات نیاز دارند.

چگونه سیستم اعلام حریق را تست کنیم؟

همیشه باید دستورالعمل‌های شرکت سیستم اعلام حریق را برای روش مناسب آزمایش دتکتور دود و آلارم آتش‌سوزی بررسی کرد. اما، به طور کلی، بیشتر دتکتورهای دود با سیم و باتری را می‌توان به روش زیر آزمایش کرد:

مرحله اول: در مرحله اول یادتان باشد که حتما به اعضای خانواده و یا در محل کار به همکاران خود هشدار دهید که در حال تست سیستم اعلام حریق هستید. دتکتورهای دود دارای زنگ هشدار شدیدی هستند که ممکن است کودکان و یا حتی افراد بزرگسال را بترساند، بنابراین به همه اطلاع دهید که قصد دارید آلارم هشدار را آزمایش کنید تا از ترساندن افراد جلوگیری شود.

مرحله دوم: یکی از اعضای خانواده را در دورترین نقطه و دور از زنگ هشدار در خانه خود مستقر کنید. این موضوع برای اطمینان از شنیدن زنگ هشدار در همه جای خانه شما بسیار مهم است. ممکن است نیاز باشد دتکتورهای دیگری را در قسمت‌های از محل که صدای زنگ هشدار کم، خفه یا ضعیف است نصب کنید.

مرحله سوم: دکمه تست را بر روی قسمت جلویی یا پشتی دتکتور دود فشار دهید و نگه دارید. این کار ممکن است چند ثانیه طول بکشد، اما هنگام فشار دادن دکمه، یک آژیر خیلی بلند باید از دتکتور دود شنیده شود. و یا می‌توانید بررسی کنید که آیا میزان حساسیت دستگاه به دود و حرارت مناسب است یا نه؟ می‌توانید دتکتور دود را با اسپری دود و یا روشن کردن کبریت و دود حاصل از آن در نزدیکی دستگاه تست کنید. اگر صدای دستگاه اعلام حریق ضعیف است یا اصلا صدایی شنیده نمی‌شود، ابتدا باتری‌ها را چک کنید در صورت نیاز آن‌ها را تعویض کنید.

اگر بیش از شش ماه از آخرین تعویض باتری‌ها گذشته باشد، بدون توجه به نتیجه آزمایش، آن‌ها را عوض کنید و برای اطمینان از عملکرد مناسب، باتری‌های جدید را برای آخرین بار تست کنید. همچنین باید به دتکتور دود نگاهی بیندازید تا اطمینان حاصل کنید که هیچ گرد و غبار یا ماده دیگری جلوی سوراخ‌های آن را نگرفته باشد، زیرا وجود گرد و غبار حتی در صورت جدید بودن باتری‌ها می‌تواند مانع کار دتکتور دود شود.

 نکات کلیدی در هنگام تست سیستم اعلام حریق

تست سیستم اعلام حریق علاوه بر دتکتور که در بالا اشاره شد شامل تمام دستگاه‌هایی می‌شود که یک سیستم اعلام حریق را تشکیل می دهند. این قسمت‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

• دستگاه‌های شروع کننده: دتکتور دود، دتکتور گرما، دتکتور کانال، دتکتور پرتو یا نور و غیره.
• دستگاه‌های هشدار دهنده: استروب‌های horn، استروب‌های chim، استروب‌های speaker و غیره
• پنل اعلام حریق: پنل اعلام حریق رابط بین شستی‌ها، دتکتورها و دیگر قسمت‌های سیستم اعلام حریق است، که باید تحت بازرسی و آزمایش منظم قرار بگیرد.

چه آزمایش‌هایی برای سیستم اعلام حریق لازم است؟

این بدان معنا است که چندین تست مورد نیاز وجود دارد که باید برای سیستم‌های اعلام حریق آن‌ها را انجام دهید. اگرچه اکثرا سالانه تکنسین قسمت‌های مختلف سیستم اعلام حریق از جمله پنل اعلام حریق را برای اطمینان از عملکرد صحیح مورد آزمایش قرار می‌دهد، اما در اینجا دو تست دیگر را برای شما آورده‌ایم که ممکن است با آن‌ها آشنا نباشید.

• آزمون قبولی: آزمون قبولی بلافاصله پس از اتمام نصب سیستم جدید مورد نیاز است. این همان تست عملکرد است و عملکرد صحیح کلیه اجزای سیستم جدید اعلام حریق را تضمین می‌کند. هر دستگاه درون این سیستم، چه قسمت‌های شروع کننده، چه هشدار دهنده یا پنل آتش نشانی در این مرحله آزمایش می‌شوند. آزمون قبولی فقط یک بار، بعد از نصب و قبل از استفاده از ساختمان انجام می‌شود. تنها استثنا این است که اگر ساختمان مورد بازسازی قرار بگیرد، پس از آن باید مجدداً برای سیستم اعلام حریق آزمون قبولی انجام شود.
• تست حساسیت: تست حساسیت باید ظرف یک سال پس از نصب انجام شود. این تست بیشتر بر روی دستگاه‌های شروع کننده مثل دتکتورها متمرکز است و آنها را آزمایش می‌کند تا اطمینان حاصل شود به طور کارآمد و مناسب کار می‌کنند.

برای این کار، تکنسین‌ها باید یک دستگاه اندازه گیری و دود آئروسل (یا گرما) را برای فعال کردن دستگاه شروع کننده بکار گیرند و از مقدار دود از پیش تعیین شده استفاده کنند تا مطمئن شوند زنگ هشدار در محدوده دوده یا گرمای تولید شده فعال می‌شود. سپس تکنسین عدد اندازه‌گیری شده خود را با محدوده اعلام شده توسط سازنده آن دستگاه مقایسه می كنند. اگر دستگاه در محدوده تنظیم شده فعال شود، در این تست قبول  می‌شود.

برای انجام تست سیستم اعلام حریق به دو تکنسین نیاز است، یک تکنسین پنل اعلام حریق را کنترل می‌کند در حالی که تکنسین دیگری آزمایش و فعال‌سازی دتکتورها را انجام می‌دهد. گاهی اوقات، در مکان‌های بسیار کوچک مانند یک خانه، یک تکنسین نیز  می‌تواند آزمایش را به تنهایی انجام دهد.

به طور میانگین تست سیستم اعلام حریق چقدر زمان می‌برد؟

مدت زمان بازرسی‌ها و تست تمام قسمت‌های سیستم اعلام حریق کاملاً به اندازه سیستم و مکان بستگی دارد. برای یک ساختمان اداری به طور متوسط با ​​دو تا سه طبقه، می‌توان سیستم‌ها را به راحتی در طی نیمی از روز آزمایش کرد. به تبع آن ساختمان‌های بزرگتر مدت زمان بیشتری طول می‌کشد. آزمایش سیستم‌های بزرگ، مانند سیستم‌هایی که از بیمارستان‌ها، هتل‌ها، مراکز خرید بزرگ و مدارس محافظت می‌کنند، به راحتی ممکن است یک تا دو هفته طول بکشد.

مقدمات لازم جهت تست سیستم اعلام حریق

در صورتی که سیستم اعلام حریق شما به آتش نشانی متصل است و از طریق این سازمان کنترل می‌شود باید قبل از اینکه سیستم خود را تست کنید با آتش نشانی تماس بگیرید تا به آنها اطلاع دهد که آزمایشی روی سیستم در حال انجام است. آتش نشانی سیگنال‌های مربوط به وقوع آتش را دریافت می‌کند و آ‌ن‌ها را ثبت می‌کند، اما به هیچ وجه به آنها پاسخ نمی‌دهد.

روش دیگر برای آماده شدن برای آزمون سیستم اعلام حریق این است که به این فکر کنید که آیا می‌خواهید دستگاه‌های اعلان (آژیر، استروب و …) به طور همزمان تست شوند یا خیر و آیا می‌خواهید آن‌ها در ساعات کار آزمایش شوند یا در زمانی دیگر؟ تصمیم‌گیری در این موارد می‌تواند به شما کمک کند آزمایش را برای بهترین زمان برنامه‌ریزی کنید.

پنل اعلام حریق چه نقشی درآزمایش سیستم اعلام حریق دارد؟

در طول آزمایش سیستم اعلام حریق، یک تکنسین پنل اعلام حریق را کنترل می‌کند تا اطمینان حاصل کند که هر یک از دستگاه‌ها به درستی با پنل تعامل دارند و عملکرد پنل اعلام حریق نیز مناسب است. همراه با آزمایشات و بازرسی‌هایی که قبلاً توضیح داده شده، باتری‌های پنل هشدار بررسی می‌شوند و هنگامی که هر دستگاه فعال و آزمایش می‌شود، تکنسین کنترل‌کننده پنل مطمئن خواهد شد که رویدادها همانطور که باید در پنل باشند مشاهده می‌شوند.

علاوه بر تست، پنل‌های اعلام حریق همچنین می‌توانند به روند آسان‌تر تست کل سیستم کمک کنند. در حالی که پنل‌های معمولی اطلاعات مفید اضافی زیادی را ارائه نمی‌دهند، پنل‌های آدرس پذیر (که مکان خاص هر دستگاه را در سیستم ضبط می‌کنند) می‌توانند بسیار مفید باشند. این پنل‌های آدرس‌پذیر سیستم اعلام حریق می‌توانند هر دستگاه را پین کرده، حساسیت، دمای محیط آن را ثبت کرده و علاوه بر این کثیف بودن دستگاه و یا مشکلات دیگری را نیز تشخیص دهند. پنل‌های آدرس‌پذیر می‌تواند به تکنسین ها کمک کند خیلی سریعتر تمام دستگاه‌های سیستم را پیدا کنند و تست حساسیت سیستم اعلام حریق را با سرعت بالاتری انجام دهند.

آیا همه قسمت‌های سیستم اعلام حریق تست شده‌اند؟

متأسفانه، معمولاً هیچ راه آسانی برای تشخیص مکان همه دستگاه‌ها و بررسی همه آن‌ها وجود ندارد. اگر سیستم دارای یک پنل آدرس‌پذیر باشد، پنل تمام دستگاه‌ها و مکان‌های آن‌ها را ضبط می‌کند. اگر تکنسینی که سیستم شما را آزمایش می‌کند همان کسی است که آن را نصب کرده است، ممکن است که تکنسین لیست فیزیکی همه دستگاه ها را تهیه کرده باشد. بنابراین می‌توان از این لیست برای اطمینان از آزمایش همه دستگاه‌ها استفاده کند.

اما فرض کنید تکنسینی که سیستم شما را آزمایش می‌کند متفاوت از شرکت یا تکنیسنی است که آن را نصب کرده است و سیستم شما نیز از یک پنل معمولی استفاده می‌کند. در این صورت، تنها راه برای یافتن همه دستگاه‌ها این است که تکنسین در همه قسمت‌های خانه یا محل کار برود و تمام اتاق‌ها و فضاها و حتی نمای بیرونی را بررسی کند. البته تکنسین‌های مجرب و دوره دیده دقیقا می‌دانند که قسمت‌های مختلف دستگاه‌های اعلام حریق دقیقا در کدام مکان‌ها باید باشد.

اگر دستگاهی در تست اعلام حریق موفق نباشد چه کنیم؟

اگر دستگاهی در آزمایش خود موفق نشود باید مراحل زیر را دنبال کنید.

اولین و تنها مرحله مورد نیاز این است که تکنسین و یا شرکت، دستگاهای خراب را اعلام کنند.

اگر فقط چند دستگاه خراب شده باشد و تکنسین دستگاه‌ها را داشته باشد و فرصت پرداخت و تعویض کالا در همان روز فراهم باشد، تکنسین تعویض را همان زمان انجام می‌دهد و دستگاه جدید را نیز آزمایش می‌کند. با این وجود، در نهایت، تنها شرط تکنسین و فروشنده این است که در طی 24 ساعت از تمام دستگاه‌هایی که در مراحل آزمایش ناموفق بوده اند، به شما اطلاع دهد. سپس گام‌های بعدی برای اصلاح یا جایگزینی مشکلات را به خود شما بستگی دارد.

چند نکته کلی در تست‌های هفتگی سیستم اعلام حریق

حداقل باید یک تماس دستی انجام شود برای تست توانایی کنترل پنل اعلام حریق برای دریافت سیگنال و زنگ هشدار و تا اطمینان حاصل شود که سیگنال هشدار آتش درهر گیرنده هشدار دریافت می‌شود. تأیید اینکه تمام مدارهای هشدار دهنده آتش در زمان آزمایش به درستی کار می‌کنند ضروری نیست. در زمان انجام هر بار آزمایش هفتگی دستگاه اعلام حریق باید از یک نقطه تماس دستی متفاوت استفاده شود تا تمام نقاط تماس دستی در محل به صورت چرخشی در یک بازه زمانی آزمایش شوند.

مدت زمان به صدا درآوردن سیگنال هشدار آتش نباید در زمان آزمایش هفتگی بیش از یک دقیقه باشد، به طوری که در صورت آتش‌سوزی در زمان آزمایشات هفتگی، با طولانی‌تر شدن صدای زنگ هشدار، به ساکنین هشدار داده می شود. انتشار خودکار و سایر اقدامات آتش‌سوزی فعال شده توسط سیستم هشدار باید بررسی شوند تا مطمئن شوید به طور موثر کار می‌کنند.

تست‌های مکان‌ها و دستگاه‌ها در هر نقطه، باید در Log Book ثبت شوند. همچنین هر نقصی در سیستم باید در دفتر به ثبت شود و به شخص مسئول گزارش شده و برای اصلاح آن اقدام شود.

تست هفتگی سیستم اعلام حریق باید هر هفته تقریباً در همان ساعت انجام شود و به سرنشینان باید دستور داده شود كه ضعیف بودن زنگ هشدار را گزارش دهند. در محوطه‌هایی که برخی از کارمندان فقط در ساعاتی غیر از محل آزمایش آلارم‌های حریق کار می‌کنند، حداقل یک بار در ماه باید یک آزمایش اضافی انجام شود تا از آشنایی این کارکنان با سیگنال هشدار آتش اطمینان حاصل شود.

آزمایش‌هایی ماهانه برای اطمینان از توانایی سیستم در شرایط هشدار

اگر از یک ژنراتور اضطراری به طور خودکار به عنوان بخشی از منبع تغذیه آماده به کار برای سیستم تشخیص و اعلام حریق استفاده می‌شود، باید یک بار در ماه با شبیه‌سازی خرابی در منبع ایجاد شود و حداقل برای یک ساعت از طریق on-load کار کند. در پایان آزمایش، مخازن سوخت باید پر شود و سطح روغن و مایع خنک کننده باید بررسی شود.

اگر از باتری‌ها به عنوان منبع تغذیه استفاده می‌شود، باید اطمینان حاصل شود که باتری‌ها و اتصالات آ‌ن‌ها از وضعیت خوبی برخوردار هستند و در صورتی که عمرشان تمام شده است سریعا تعویض شوند.

بازرسی و سرویس دوره‌ای باید توسط یک فرد ذی صلاح با دانش تخصصی در مورد سیستم‌های اعلام حریق، از جمله آگاهی از علل هشدارهای دروغین، اطلاعات کافی در مورد سیستم و دسترسی کافی به قطعات یدکی، انجام شود.

شرکت آتریا ایمن کار به همراه تکنسین‌های مجرب و حرفه‌ای آماده ارائه بهترین خدمات در زمینه نصب و تست سیستم‌های اعلان و اطفاء حریق به شما سروران عزیز می‌باشد برای اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید.

کپسول آتش نشانی یکی از بهترین و کارآمدترین تجهیزات اطفاء حریق دستی در ساختمان­‌های اداری، تجاری، مسکونی، بیمارستان­‌ها، سوله­‌ها، کارگاه‌­ها و از مهم­ترین عوامل اطفاء حریق در پروژه­‌ها است. کپسول آتش‌نشانی یکی از تجهیزات آتش نشانی مفید و موثر برای کنترل حریق در اوایل آتش‌سوزی هستند و می­‌توانند در کاهش حرارت محیط، کاهش دود و جلوگیری از آتش سوزی به شما  کمک کرده و موثر باشند. تعمیرات و نگهداری سیستم‌های آتش‌نشانی شامل بررسی کپسول­‌های آتش نشانی نیز می‌­باشد. تمامی خاموش کننده­‌ها اعم از انواع مختلف آن مثل کپسول آتش نشانی پودری  Powder Fire Extinguisher، کپسول آتش نشانی دی اکسید کربن یا CO2 Fire Extinguisher ، فوم، گاز و مایع باید دارای یک سری ویژگی­‌های مشترک باشند تا بتوان از آن­ها برای اطفاء حریق استفاده نمود. یکی از این ویژگی­‌ها فشار داخل محفظه می­‌باشد که باید حدود atm ۷ یا psi ۱۰۰ باشد، علاوه بر این باید برد پرتاب حداقل بین دو تا هفت متر باشد تا از نزدیکی بیش از حد به آتش هنگام عملیات اطفاء حریق جلوگیری شود. انواع کپسول‌ آتش نشانی دارای درصد راندمان هستند. راندمان در خاموش کننده‌­ها به مقدار باقی مانده از مواد داخل محفظه پس از استفاده از دستگاه می­‌باشد. پانزده درصد از مواد درون محفظه کپسول آتش نشانی پودری Powder Fire Extinguisher و پنج درصد از مواد داخل محفظه سایر کپسول‌ آتش نشانی Fire Extinguisher ، تخلیه نشده و درون محفظه باقی می‌مانند.

سرعت و زمان تخلیه کپسول‌ آتش نشانی  Fire Extinguisher نیز دارای استاندارد جهانی می‌باشد، زمان تخلیه کپسول ها نباید کوتاه باشد و فردی که از کپسول استفاده می‌کند، باید زمان کافی برای اطفاء کامل حریق داشته باشد؛ هرچه این زمان کمتر باشد امکان برگشت شعله های آتش بیشتر است.

با توجه به حساسیت کپسول‌های آتش نشانی و لزوم اطمینان از سلامت آن‌ها بسیار مهم است که بطور سالیانه مورد تست سلامت و همچنین شارژ سالیانه قرار بگیرند، کلیه امور مربوط به شارژ کپسول‌های آتش‌نشانی باید بطور متناوب در زمان‌های مشخص توسط متخصصین مورد بازبینی قرار گرفته شود تا از سلامت کلیه اجزای کپسول اطمینان حاصل شود. آتریا ایمن کار با داشتن دانش روز، نیروهای باتجربه و دستگاه‌های مجهز در زمینه شارژ کپسول آتش نشانی برای شرکت‌ها، کارخانجات، تالارها، پمپ بنزین‌ها، مکان‌های تجاری، اداری، مسکونی و … فعالیت می‌نماید. این خدمات شارژ شامل موارد زیر است :

شارژ کپسول آتش نشانی آب و گاز

شارژ کپسول آتش نشانی پودر و گاز

شارژ کپسول آتش نشانی کربن دی اکسید Co2

لزوم شارژ کپسول های آتش نشانی

از مشتریان عزیزی که قصد شارژ انواع خاموش کننده‌های دستی و کپسول‌های آتش نشانی خود را دارند تقاضا می‌گردد تا به نکاتی در خصوص شارژ کپسول آتش نشانی توجه نمایند:
– براساس ابلاغیه اتحادیه در صورت استاندارد نبودن پودر موجود در کپسول و یا تخریب آن، این پودر باید تعویض گردد.
– دقت داشته باشید تا شارژ کپسول‌ها توسط شرکت ثبت شده با اساسنامه و روزنامه رسمی صورت پذیرد.
– از شرکت‌های مشاوره مورد تایید آتش نشانی مشاوره بگیرید تا به مشکل برنخورید و با بالاترین کیفیت خدمات دریافت نمایید.
– آیا می‌دانید کپسول آتش نشانی باید به صورت سالیانه سرویس کامل شود.
– کپسول باز شود، سرویس شود، درصورت نیاز پودر خشک آن تعویض شود، گاز مجدد پر، شناسنامه و فاکتور رسمی با مهر امضاء تحویل مشتری گردد.
– بازدید کارگاه شارژ توسط مشتریان از واجبات است، و نباید از همکاران فاقد کارگاه برای شارژ کپسول آتش نشانی مراجعه کنند.

شارژ خاموش کننده آتش نشانی

شارژ گاز FM200
بر خلاف کپسول‌های آتش نشانی یا خاموش کننده‌های دستی، سیستم‌های اطفاء حریق اتوماتیک گازی برای شارژ پیچیدگی‌ها و استانداردهای متفاوتی را دارا هستند، در سیستم‌هایی که مخصوص اطفاء حریق اتوماتیک است با توجه به فشار بالای باری (فشار بالای 45 بار ) آن‌ها، در صورتی که این سیلندرها نیاز به شارژ داشته باشند باید حتما توسط یک شرکت معتبر و با امکانات به روز این کار صورت بپذیرد، در حال حاضر در ایران بیشتر امکانی که به سیستم های اطفاء حریق اتوماتیک مجهز شده اند از گاز FM200 (hfc227ea) استفاده کرده اند.
شیرهایی که برای سیستم اطفاء حریق اتوماتیک FM200 استفاده می‌شود 2 مدل هستند که به اصطلاح  Low Perssure و High Perssure هستند.در شیرهای با فشار پایین گاز FM200 با فشار 25 بار و در شیرهای با فشار بالا این فشار عموما 42 یا 75 بار خواهد بود.
پس مشخص است که با توجه به خاص بودن این شیرها و همچنین فشار بالای این گاز، کلیه امور مرتبط با شارژ گاز FM200 باید توسط تیم متخصص و مجهز آتریا ایمن کار انجام ­‌شود. با توجه به نوع اتصالات فیزیکی سیلندرهای سیستم اطفاء حریق اتوماتیک، در صورت نیاز کارفرمایان محترم، این امکان وجود دارد کلیه مراحل باز کردن سیلندر، شارژ گاز FM200 و اتصال مجدد سیلندرهای شارژ، توسط کارشناسان این شرکت صورت پذیرد.

شارژ کپسول آتش نشانی CO2
یکی از متداول ترین و رایج ترین نوع خاموش کننده‌های آتش نشانی، شارژ کپسول آتش نشانی CO2 است، دی اکسید کربن، گازی است بی‌رنگ، بی بو و غیر قابل اشتعال و سبک‌تر از هوا با چگالی 5/1 است. این گاز به این صورت است که در ابتدا یک لایه سنگین از گاز دی اکسید کربن بر روی حریق ایجاد می‌کند تا اکسیژن به حریق نرسد، سپس اکسیژن حریق را کاهش می‌دهد تا حریق خفه شود و در مرحله آخر با خاصیت خنک کنندگی گاز دی اکسید کربن حریق را سرد می‌کند.
یکی از خاصیت‌های خاموش کننده‌های CO2 این است که هیچ آسیبی به مواد موجود در معرض حریق نمی‌رساند، همچنین این گاز به علت خاصیت غیر رسانایی که دارد می‌توان برای تجهیزات الکتریکال استفاده کرد. البته باید در نظر داشت با توجه به خاصیت خنک بودن این گاز نباید بر روی تجهیزات الکتریکی داغ پاشیده شود. با توجه به تحت فشار بودن این گاز (800 الی 900 PSI ) در وزن‌های 1 الی 68 کیلوگرمی تولید می‌شود، همچنین این نوع گاز در سیستم‌های اطفاء حریق اتوماتیک که مخصوص تجهیزات الکتریکال مانند اتاق‌های برق است نیز استفاده می‌شود.
همچنین لازم به ذکر است با توجه به فشار کاری کپسول‌های CO2 که بین 160 الی 250 می‌باشد، شارژ این خاموش کننده‌ها باید با دستگاه‌های مخصوص انجام شود. در زمان شارژ حتما توصیه می‌شود که کلیه تجهیزات این نوع از خاموش کننده‌ها بررسی شود تا در زمان نیاز مشکلی برای استفاده بوجود نیاید.

شارژ کپسول آتش نشانی آب و گاز
این نوع از کپسول‌های آتش نشانی از انواع متداول خاموش کننده‌هایی می‌باشند که برای مواد سوختی‌ای مانند کاغذ و چوب مورد استفاده قرار می‌گیرند، با توجه به این موضوع که مواد داخل این نوع از خاموش کننده‌ها، آب و عامل فشار آن گاز ازت یا CO2 می‌باشد بسیار شبیه به کپسول آتش نشانی پودر و گاز می‌باشد.
این نوع از خاموش کننده‌ها ترکیبی از آب و گاز دی اکسید کربن می‌باشد که گاز دی اکسید کربن با توجه به قدرت خاموش کنندگی در زمان تخلیه آب قدرت خاموش کنندگی بیشتری را به آب می‌دهد. باید توجه داشت که از این نوع خاموش کننده به هیچ وجه نباید برای حریق‌هایی که شامل تجهیزات الکتریکال است استفاده شود.
قدرت پاشش این خاموش کننده‌ها بطور معمول 4 متر می‌باشد، کپسول آتش نشانی آب وگاز در وزن‌های 50،25،12،10،8،6،4 لیتری تولید می‌شود. با توجه به خاصیت خورندگی آب و همچنین زنگ زدگی فلز، جداره داخلی کلیه انواع این خاموش کننده‌ها باید بوسیله رنگ‌های ضد زنگ زدگی و یا همان اپوکسی رنگ شود تا از خوردگی و زنگ زدگی جلوگیری شود.
لازم به ذکر است که شارژ خاموش کننده آب و گاز به مانند دیگر انواع خاموش کننده‌ها هر ساله انجام شود و هر 3 سال یکبار بدنه این نوع از خاموش کننده‌ها تحت تست هیدرو استاتیک قرار گیرد.

شارژ کپسول آتش نشانی پودر و گاز
کپسول آتش نشانی پودر و گاز بر اساس نوع پودر داخلی در 3 نوع D و BC و ABC تقسیم می‌شوند پودر نوع BC برای کلاس‌های حریق B، برای انواع مواد قابل اشتعال مانند سوخت‌های فسیلی نفت و گازوئیل کلاس ABC برای حریق‌های نوع کاغذ، پنبه، چوب ،لاستیک، پلاستیک استفاده می‌شود. پودر D برای کلاس‌های حریق A+B+C استفاده می‌شود. شارژ کپسول آتش نشانی پودر و گاز به مانند دیگر کپسول‌های باید با نهایت دقت انجام شود. در زیر به مراحل شارژ کپسول‌های پودر و گاز اشاره شده است:

• تخلیه عملیاتی پودر
• وزن کردن کپسول خالی
• پر کردن پودر بر اساس حجم کپسول
• یازدید، تست و سرویس کامل اجزای شیر شامل : سوزن، فنر، واشر و اتصالات میلاب
• باز کردن و تمیز کاری و بررسی صحت عملکرد مانومتر (درجه ) با استفاده از دستگاه فشار
• نصب برچسب شارژ بر روی میلاب
• تعویض اورینگ گلویی شیر
• بستن شیر با زاویه مناسب
• پر کردن گاز ازت با استفاده از دستگاه شارژ استاندارد
• تست نشتی در درون استخر آب

نکات ایمنی

• اگر حتی یک بار پس از شارژ از کپسول استفاده کردید، باید مجددا آن را شارژ کنید. به هیچ وجه این مورد را دست کم نگیرید چرا که با کاهش مواد درون محفظه زمان تخلیه آن نیز کاهش می یابد، همچنین با کاهش مواد داخل محفظه قدرت و شدت پرتاب مواد نیز کاهش می یابد که این موضوع میتواند در هنگام بروز حوادث مشکل آفرین باشد.
• پلمپ روی شیر ضامن باید به راحتی باز شود. پلمپ حتما باید بررسی شود، در صورتی که پلمپ روی محصول باز شده باشد باید در مورد آن کپسول تحقیق شود تا مورد استفاده قرارنگرفته باشد.
• در صورتی که خاموش کننده دارای زنگ زدگی، لک و ترک در قسمت‌های جوشکاری یا روی بدنه داشت باید حتما هنگام سرویس یا شارژ نسبت به رفع آن اقدام شود.
• توجه داشته باشید که پس از شارژ،‌ کپسول باید وزن شود و مقدار آن با وزن استاندارد جهانی برابر باشد. هنگام تحویل کپسول باید یک برچسب که نحوه استفاده از دستگاه را شرح می‌دهد، روکش پلاستیکی دور محفظه و یک برچسب که تاریخ دقیق آخرین شارژ و تاریخ شارژ بعدی را نمایش می‌دهد به آن متصل باشد.