چگونه باید سیستم اعلام حریق را تست کرد؟
سیستم اعلام حریق یکی از مهمترین سیستم‌های محل کار یا زندگی شماست، به این خاطر که امنیت جانی و مالی شما را تا حدود بسیار زیادی تامین می‌کند. سیستم اعلام حریق به شما در مورد آتش‌سوزی و دودهای خطرناک هشدار می‌دهد. بنابراین شما و اطرافیانتان زمان لازم برای تخلیه و دور شدن از مکان‌های خطرناک را خواهید داشت. دستگاه‌های الکترونیکی مصون از خطا نیستند، عمر باتری‌ها محدود است و سایر قسمت‌های دتکتور دود می‌توانند به مرور فرسوده شوند، بنابراین برای اطمینان از عملکرد مناسب نیاز به تست سیستم اعلام حریق به صورت دوره‌ایست.
چه زمان‌هایی باید سیستم اعلام حریق را تست کنیم؟
به طور معمول و طبق استاندارهای آتش نشانی سیستم‌های اعلام حریق باید حداقل یک بار در ماه آزمایش شوند و باتری‌ها باید حداقل یک یا دو بار در سال تعویض شوند و در صورت مشاهده‌ی که هر یک از موارد زیر سیستم علام حریق باید مجددا بررسی شود:
- دتکتور یا آشکارساز دود اغلب هشدارهای غلط دهد.
- آلارم به طور منظم بوق کوتاه بزند بدون اینکه کسی آن را لمس کرده باشد.
- دود مکرر در آشپزخانه باعث شده است که دستگاه بیش از حد فعال شود، این موضوع منجر به فرسودگی سریعتر سیستم اعلام حریق می‌شود.
به طور کلی دو نوع اصلی دتکتور دود وجود دارد:
- باتری‌دار: این نوع می‌تواند در برابر باتریهای معیوب یا فرسوده حساس باشد. در این نوع دتکتورها آزمایشات ماهانه بسیار مهم است. هرگز باتریهای قدیمی را در دتکتور دود قرار ندهید.
- دتکتور Hardwired: این نوع از دتکتورها توسط سیستم برق منزل شما تغذیه می‌شوند، اما معمولاً دارای باتریهای پشتیبان نیز هستند تا سیستم در هنگام قطعی برق بتواند به کار خود ادامه دهد. دتکتور دود Hardwired هم به آزمایش ماهانه برای اطمینان از عملکرد صحیح باتری و قطعات نیاز دارند.
چگونه سیستم اعلام حریق را تست کنیم؟
همیشه باید دستورالعمل‌های شرکت سیستم اعلام حریق را برای روش مناسب آزمایش دتکتور دود و آلارم آتش‌سوزی بررسی کرد. اما، به طور کلی، بیشتر دتکتورهای دود با سیم و باتری را می‌توان به روش زیر آزمایش کرد:
مرحله اول: در مرحله اول یادتان باشد که حتما به اعضای خانواده و یا در محل کار به همکاران خود هشدار دهید که در حال تست سیستم اعلام حریق هستید. دتکتورهای دود دارای زنگ هشدار شدیدی هستند که ممکن است کودکان و یا حتی افراد بزرگسال را بترساند، بنابراین به همه اطلاع دهید که قصد دارید آلارم هشدار را آزمایش کنید تا از ترساندن افراد جلوگیری شود.
مرحله دوم: یکی از اعضای خانواده را در دورترین نقطه و دور از زنگ هشدار در خانه خود مستقر کنید. این موضوع برای اطمینان از شنیدن زنگ هشدار در همه جای خانه شما بسیار مهم است. ممکن است نیاز باشد دتکتورهای دیگری را در قسمت‌های از محل که صدای زنگ هشدار کم، خفه یا ضعیف است نصب کنید.
مرحله سوم: دکمه تست را بر روی قسمت جلویی یا پشتی دتکتور دود فشار دهید و نگه دارید. این کار ممکن است چند ثانیه طول بکشد، اما هنگام فشار دادن دکمه، یک آژیر خیلی بلند باید از دتکتور دود شنیده شود. و یا می‌توانید بررسی کنید که آیا میزان حساسیت دستگاه به دود و حرارت مناسب است یا نه؟ می‌توانید دتکتور دود را با اسپری دود و یا روشن کردن کبریت و دود حاصل از آن در نزدیکی دستگاه تست کنید. اگر صدای دستگاه اعلام حریق ضعیف است یا اصلا صدایی شنیده نمی‌شود، ابتدا باتری‌ها را چک کنید در صورت نیاز آنها را تعویض کنید.
اگر بیش از شش ماه از آخرین تعویض باتری‌ها گذشته باشد، بدون توجه به نتیجه آزمایش، آنها را عوض کنید و برای اطمینان از عملکرد مناسب، باتریهای جدید را برای آخرین بار تست کنید. همچنین باید به دتکتور دود نگاهی بیندازید تا اطمینان حاصل کنید که هیچ گرد و غبار یا ماده دیگری جلوی سوراخ‌های آن را نگرفته باشد، زیرا وجود گرد و غبار حتی در صورت جدید بودن باتری‌ها می‌تواند مانع کار دتکتور دود شود.
نکات کلیدی در هنگام تست سیستم اعلام حریق
تست سیستم اعلام حریق علاوه بر دتکتور که در بالا اشاره شد شامل تمام دستگاه‌هایی می‌شود که یک سیستم اعلام حریق را تشکیل می دهند. این قسمت‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
- دستگاه‌های شروع کننده: دتکتور دود، دتکتور گرما، دتکتور کانال، دتکتور پرتو یا نور و غیره.
- دستگاه‌های هشدار دهنده: استروب‌های horn، استروب‌های chim، استروب‌های speaker و غیره
- پنل اعلام حریق: پنل اعلام حریق رابط بین شستی‌ها، دتکتورها و دیگر قسمت‌های سیستم اعلام حریق است، که باید تحت بازرسی و آزمایش منظم قرار بگیرد.
چه آزمایش‌هایی برای سیستم اعلام حریق لازم است؟
این بدان معنا است که چندین تست مورد نیاز وجود دارد که باید برای سیستم‌های اعلام حریق آنها را انجام دهید. اگرچه اکثرا سالانه تکنسین قسمت‌های مختلف سیستم اعلام حریق از جمله پنل اعلام حریق را برای اطمینان از عملکرد صحیح مورد آزمایش قرار می‌دهد، اما در اینجا دو تست دیگر را برای شما آورده‌ایم که ممکن است با آنها آشنا نباشید.
- آزمون قبولی: آزمون قبولی بلافاصله پس از اتمام نصب سیستم جدید مورد نیاز است. این همان تست عملکرد است و عملکرد صحیح کلیه اجزای سیستم جدید اعلام حریق را تضمین می‌کند. هر دستگاه درون این سیستم، چه قسمت‌های شروع کننده، چه هشدار دهنده یا پنل آتش نشانی در این مرحله آزمایش می‌شوند. آزمون قبولی فقط یک بار، بعد از نصب و قبل از استفاده از ساختمان انجام می‌شود. تنها استثنا این است که اگر ساختمان مورد بازسازی قرار بگیرد، پس از آن باید مجدداً برای سیستم اعلام حریق آزمون قبولی انجام شود.
- تست حساسیت: تست حساسیت باید ظرف یک سال پس از نصب انجام شود. این تست بیشتر بر روی دستگاه‌های شروع کننده مثل دتکتورها متمرکز است و آنها را آزمایش می‌کند تا اطمینان حاصل شود به طور کارآمد و مناسب کار می‌کنند.
برای این کار، تکنسین‌ها باید یک دستگاه اندازه گیری و دود آئروسل (یا گرما) را برای فعال کردن دستگاه شروع کننده بکار گیرند و از مقدار دود از پیش تعیین شده استفاده کنند تا مطمئن شوند زنگ هشدار در محدوده دوده یا گرمای تولید شده فعال می‌شود. سپس تکنسین عدد اندازه‌گیری شده خود را با محدوده اعلام شده توسط سازنده آن دستگاه مقایسه می كنند. اگر دستگاه در محدوده تنظیم شده فعال شود، در این تست قبول می‌شود.
برای انجام تست سیستم اعلام حریق به دو تکنسین نیاز است، یک تکنسین پنل اعلام حریق را کنترل می‌کند در حالی که تکنسین دیگری آزمایش و فعال‌سازی دتکتورها را انجام می‌دهد. گاهی اوقات، در مکان‌های بسیار کوچک مانند یک خانه، یک تکنسین نیز می‌تواند آزمایش را به تنهایی انجام دهد.
به طور میانگین تست سیستم اعلام حریق چقدر زمان می‌برد؟
مدت زمان بازرسی‌ها و تست تمام قسمت‌های سیستم اعلام حریق کاملاً به اندازه سیستم و مکان بستگی دارد. برای یک ساختمان اداری به طور متوسط با دو تا سه طبقه، می‌توان سیستم‌ها را به راحتی در طی نیمی از روز آزمایش کرد. به تبع آن ساختمان‌های بزرگتر مدت زمان بیشتری طول می‌کشد. آزمایش سیستم‌های بزرگ، مانند سیستم‌هایی که از بیمارستان‌ها، هتل‌ها، مراکز خرید بزرگ و مدارس محافظت می‌کنند، به راحتی ممکن است یک تا دو هفته طول بکشد.
مقدمات لازم جهت تست سیستم اعلام حریق
در صورتی که سیستم اعلام حریق شما به آتش نشانی متصل است و از طریق این سازمان کنترل می‌شود باید قبل از اینکه سیستم خود را تست کنید با آتش نشانی تماس بگیرید تا به آنها اطلاع دهد که آزمایشی روی سیستم در حال انجام است. آتش نشانی سیگنال‌های مربوط به وقوع آتش را دریافت می‌کند و آنها را ثبت می‌کند، اما به هیچ وجه به آنها پاسخ نمی‌دهد.
روش دیگر برای آماده شدن برای آزمون سیستم اعلام حریق این است که به این فکر کنید که آیا می‌خواهید دستگاه‌های اعلان (آژیر، استروب و …) به طور همزمان تست شوند یا خیر و آیا می‌خواهید آنها در ساعات کار آزمایش شوند یا در زمانی دیگر؟ تصمیم‌گیری در این موارد می‌تواند به شما کمک کند آزمایش را برای بهترین زمان برنامه‌ریزی کنید.
پنل اعلام حریق چه نقشی درآزمایش سیستم اعلام حریق دارد؟
در طول آزمایش سیستم اعلام حریق، یک تکنسین پنل اعلام حریق را کنترل می‌کند تا اطمینان حاصل کند که هر یک از دستگاه‌ها به درستی با پنل تعامل دارند و عملکرد پنل اعلام حریق نیز مناسب است. همراه با آزمایشات و بازرسی‌هایی که قبلاً توضیح داده شده، باتریهای پنل هشدار بررسی می‌شوند و هنگامی که هر دستگاه فعال و آزمایش می‌شود، تکنسین کنترل‌کننده پنل مطمئن خواهد شد که رویدادها همانطور که باید در پنل باشند مشاهده می‌شوند.
علاوه بر تست، پنل‌های اعلام حریق همچنین می‌توانند به روند آسان‌تر تست کل سیستم کمک کنند. در حالی که پنل‌های معمولی اطلاعات مفید اضافی زیادی را ارائه نمی‌دهند، پنل‌های آدرس پذیر (که مکان خاص هر دستگاه را در سیستم ضبط می‌کنند) می‌توانند بسیار مفید باشند. این پنل‌های آدرس‌پذیر سیستم اعلام حریق می‌توانند هر دستگاه را پین کرده، حساسیت، دمای محیط آن را ثبت کرده و علاوه بر این کثیف بودن دستگاه و یا مشکلات دیگری را نیز تشخیص دهند. پنل‌های آدرس‌پذیر می‌تواند به تکنسین ها کمک کند خیلی سریعتر تمام دستگاه‌های سیستم را پیدا کنند و تست حساسیت سیستم اعلام حریق را با سرعت بالاتری انجام دهند.
آیا همه قسمت‌های سیستم اعلام حریق تست شده‌اند؟
متأسفانه، معمولاً هیچ راه آسانی برای تشخیص مکان همه دستگاه‌ها و بررسی همه آنها وجود ندارد. اگر سیستم دارای یک پنل آدرس‌پذیر باشد، پنل تمام دستگاه‌ها و مکان‌های آنها را ضبط می‌کند. اگر تکنسینی که سیستم شما را آزمایش می‌کند همان کسی است که آن را نصب کرده است، ممکن است که تکنسین لیست فیزیکی همه دستگاه ها را تهیه کرده باشد. بنابراین می‌توان از این لیست برای اطمینان از آزمایش همه دستگاه‌ها استفاده کند.
اما فرض کنید تکنسینی که سیستم شما را آزمایش می‌کند متفاوت از شرکت یا تکنیسنی است که آن را نصب کرده است و سیستم شما نیز از یک پنل معمولی استفاده می‌کند. در این صورت، تنها راه برای یافتن همه دستگاه‌ها این است که تکنسین در همه قسمت‌های خانه یا محل کار برود و تمام اتاق‌ها و فضاها و حتی نمای بیرونی را بررسی کند. البته تکنسین‌های مجرب و دوره دیده دقیقا می‌دانند که قسمت‌های مختلف دستگاه‌های اعلام حریق دقیقا در کدام مکان‌ها باید باشد.
اگر دستگاهی در تست اعلام حریق موفق نباشد چه کنیم؟
اگر دستگاهی در آزمایش خود موفق نشود باید مراحل زیر را دنبال کنید.
اولین و تنها مرحله مورد نیاز این است که تکنسین و یا شرکت، دستگاهای خراب را اعلام کنند.
اگر فقط چند دستگاه خراب شده باشد و تکنسین دستگاه‌ها را داشته باشد و فرصت پرداخت و تعویض کالا در همان روز فراهم باشد، تکنسین تعویض را همان زمان انجام می‌دهد و دستگاه جدید را نیز آزمایش می‌کند. با این وجود، در نهایت، تنها شرط تکنسین و فروشنده این است که در طی 24 ساعت از تمام دستگاه‌هایی که در مراحل آزمایش ناموفق بوده اند، به شما اطلاع دهد. سپس گام‌های بعدی برای اصلاح یا جایگزینی مشکلات را به خود شما بستگی دارد.
چند نکته کلی در تست‌های هفتگی سیستم اعلام حریق
حداقل باید یک تماس دستی انجام شود برای تست توانایی کنترل پنل اعلام حریق برای دریافت سیگنال و زنگ هشدار و تا اطمینان حاصل شود که سیگنال هشدار آتش درهر گیرنده هشدار دریافت می‌شود. تأیید اینکه تمام مدارهای هشدار دهنده آتش در زمان آزمایش به درستی کار می‌کنند ضروری نیست. در زمان انجام هر بار آزمایش هفتگی دستگاه اعلام حریق باید از یک نقطه تماس دستی متفاوت استفاده شود تا تمام نقاط تماس دستی در محل به صورت چرخشی در یک بازه زمانی آزمایش شوند.
مدت زمان به صدا درآوردن سیگنال هشدار آتش نباید در زمان آزمایش هفتگی بیش از یک دقیقه باشد، به طوری که در صورت آتش‌سوزی در زمان آزمایشات هفتگی، با طولانی‌تر شدن صدای زنگ هشدار، به ساکنین هشدار داده می شود. انتشار خودکار و سایر اقدامات آتش‌سوزی فعال شده توسط سیستم هشدار باید بررسی شوند تا مطمئن شوید به طور موثر کار می‌کنند.
تست‌های مکان‌ها و دستگاه‌ها در هر نقطه، باید در Log Book ثبت شوند. همچنین هر نقصی در سیستم باید در دفتر به ثبت شود و به شخص مسئول گزارش شده و برای اصلاح آن اقدام شود.
تست هفتگی سیستم اعلام حریق باید هر هفته تقریباً در همان ساعت انجام شود و به سرنشینان باید دستور داده شود كه ضعیف بودن زنگ هشدار را گزارش دهند. در محوطه‌هایی که برخی از کارمندان فقط در ساعاتی غیر از محل آزمایش آلارم‌های حریق کار می‌کنند، حداقل یک بار در ماه باید یک آزمایش اضافی انجام شود تا از آشنایی این کارکنان با سیگنال هشدار آتش اطمینان حاصل شود.
آزمایش‌هایی ماهانه برای اطمینان از توانایی سیستم در شرایط هشدار
اگر از یک ژنراتور اضطراری به طور خودکار به عنوان بخشی از منبع تغذیه آماده به کار برای سیستم تشخیص و اعلام حریق استفاده می‌شود، باید یک بار در ماه با شبیه‌سازی خرابی در منبع ایجاد شود و حداقل برای یک ساعت از طریق on-load کار کند. در پایان آزمایش، مخازن سوخت باید پر شود و سطح روغن و مایع خنک کننده باید بررسی شود.
اگر از باتری‌ها به عنوان منبع تغذیه استفاده می‌شود، باید اطمینان حاصل شود که باتری‌ها و اتصالات آنها از وضعیت خوبی برخوردار هستند و در صورتی که عمرشان تمام شده است سریعا تعویض شوند.
بازرسی و سرویس دوره‌ای باید توسط یک فرد ذی صلاح با دانش تخصصی در مورد سیستم‌های اعلام حریق، از جمله آگاهی از علل هشدارهای دروغین، اطلاعات کافی در مورد سیستم و دسترسی کافی به قطعات یدکی، انجام شود.
شرکت آتریا ایمن کار به همراه تکنسین‌های مجرب و حرفه‌ای آماده ارائه بهترین خدمات در زمینه نصب و تست سیستم‌های اعلان و اطفاء حریق به شما سروران عزیز می‌باشد برای اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید.
آخرین دیدگاه‌ها