پایروژن سیستم

سیستم اطفاء حریق پایروژن (Automatic fire suppression) چیست؟

سیستم اطفاء حریق پایروژن را می‌توان انقلابی در سیستم اطفاء حریق دانست. پایروژن اولین سیستم اطفاء حریق پودر و گاز(ایروسول) است که از تکنولوژی سوخت جامد موشک استفاده می‌کند و به عنوان جایگزینی بی خطر و کاربردی برای هالون، هالوکربن‌ها ، پودرهای شیمیایی و گازهای بی اثر طراحی شده است. پایروژن جامدی غیرسمی و بی اثر می‌باشد و تا زمانی که به صورت الکتریکی و یا حرارتی فعال نشده است پایدار می‌ماند و در صورت فعال شدن ترکیبی از پودر و گاز (ایروسول) با خاصیت خاموش کنندگی تولید می‌کند.

ایروسول تولید شده به صورت فیزیکی و شیمیایی به حریق حمله ور شده و به صورت لحظه‌ای حریق را خاموش و از شعله وری مجدد (و در شرایط واقعی از انفجار) نیز جلو گیری می‌کند. ایده اطفاء حریق در پایروژن منحصر به فرد می‌باشد، یک ماده شیمیایی جامد هنگامی که به صورت الکتریکی و یا حرارتی تحریک شود، ترکیبی از گاز و پودر میکرونی خشکی ایجاد می‌کند و ذرات خشک شیمیایی و مخلوطی از گاز با هم مخلوط شده و ایروسول خاموش کننده منحصر به فردی را تشکیل می‌دهند. قبل از انتشار ایروسول به منطقه تحت پوشش، ذرات ایروسول از یک خنک کننده شیمیایی عبور نموده و دمای ایروسول را به نحو مطلوبی کاهش می‌دهد و به انتشار یکسان مواد در محیط نیز کمک می‌کند.

مزایای سیستم اطفا حریق اتوماتیک پایروژن

  • قابلیت اطفاء کلاس‌های مختلف حریق؛ جامد (A) ، مایع (B) ، گاز (C) و ناشی از الکتریسیته (E)

  • معرفی شده توسط US EPA به عنوان مناسب ترین جایگزین سیستم گازی Halon

  • بدون ایجاد اثر خورندگی در دمای بالا و بدون ایجاد آسیب بر روی تجهیزات

  • ماندگاری بالا در محیط بعد از اطفاء تا 1 ساعت و جلوگیری از شعله وری مجدد

  • بدون هیچگونه امکان نشتی، چکه و افت فشار و عدم نیاز به شارژ مجدد تا 10 سال

  • هدایت الکتریکی صفر حتی در میدان‌های قوی

  • عدم نیاز به فضای جداگانه جهت نصب و لوله کشی

  • بدون مخازن تحت فشار و امکان انفجار

  • همسو با محیط زیست

  • عدم تاثیرپذیری از لرزش و ضربه

سیستم اعلام و اطفاء حریق در صنایع داروسازی

سیستم اعلان حریق در داروسازی‌ها

در چنین محیط‌هایی به دلیل حجم بالای تجهیزات الکتریکی، تأمین هوای مداوم، عملکرد فرآیندهای کاملاً خودکار و وجود مواد قابل اشتعال/منفجره، خطر آتش سوزی قابل توجهی وجود دارد.
علاوه بر خطر آتش سوزی، تشخیص دود توسط حرکت هوا ناشی از تهویه اجباری مورد نیاز برای حفظ محیط استریل دشوارتر می‌شود.
اکثر اتاق‌های تمیز معمولاً در کاربری‌های زیر یافت می‌شوند:
• کارخانه‌های تولید نیمه هادی
• کارخانه‌های تولید دستگاه الکترونیکی
• کارخانه‌های فرآوری دارویی
• آزمایشگاه‌های تحقیق و توسعه
محیط‌های منحصر به فرد موجود در اتاق‌های تمیز، هم تشخیص زودهنگام و هم قابل اطمینان حریق را به چالش می‌کشد. احتمال زیادی وجود دارد که عملکرد سیستم تشخیص به سرعت تغییر هوا، سرعت هوا در منطقه خاص و هندسه منطقه مورد حفاظت بستگی داشته باشد.
انعطاف‌پذیری طراحی مبتنی بر عملکرد، اگرچه هنوز فرآیندهای دقیق مهندسی را دنبال می‌کند، به سیستم حفاظت از حریق اجازه می‌دهد تا متناسب با نیازهای خاص هر محیط کاربری خاص باشد.
فاصله دتکتور یا برای یک لوله نمونه‌بردار، فاصله حفره نمونه‌برداری به طور متعارف توسط کدها و استانداردهای محلی تجویز می‌شود. در یک رویکرد مبتنی بر عملکرد، هر نصب با توجه به شرایط خاص محیطی ارزیابی می‌شود. فاصله و موقعیت حفره نمونه‌برداری می‌تواند به راحتی متناسب با نیازهای خاص عملکرد تغییر کند.
رویکرد طراحی مبتنی بر عملکرد به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد به ویژه در مواردی که محدودیت‌های عملی یا نیاز به سطح بالاتری در حفاظت از آتش وجود دارد.
برخی از دستورالعمل‌های خاص برای استفاده از مفاهیم طراحی مبتنی بر عملکرد و مدیریت ریسک وجود دارد.
نمونه هایی از این کدها و استانداردها در زیر ذکر شده است:
• رهنمودهای بین المللی مهندسی آتش (ویرایش 2005) [2]
• استاندارد انگلیس BS 7974 [3]
• راهنمای مهندسی SFPE برای حفاظت از آتش مبتنی بر عملکرد [4]
• استاندارد مدیریت ریسک AS / NZ 4360 [5]
• کتابچه راهنمای مهندسی حفاظت از آتش SFPE نسخه سوم [6]
راهکارهای حفاظت از حریق مبتنی بر عملکرد را می‌توان مطابق با کدها و استانداردهای محلی و بین المللی برای ساختمان‌ها و ایمنی در زندگی ایجاد کرد. ارزیابی خطرات زیست محیطی و نیازهای عملکردی، ویژه اتاق تمیز، به عنوان بخشی از فرایند طراحی انجام می شود.

دتکتورهای شعله‌ای

دتکتورهای شعله‌ای

انواع دتکتورهای شعله‌ای:

  1. دتتور شعله‌ای مادون قرمز (INFRA RED FLAME DETECTOR)

دراين دتکتور ازيك لنز وفيلتر که نقش آن آشكارسازی شعله‌های نامرئی می‌باشد استفاده شده است. مرئی کننده تشعشعات مادون قرمز پس ازعبورازفيلترمرئی کننده به فتوسل می‌رسد وفتوسل پس ازدريافت نورشعله سيگنالی به قسمت فيلتر وآمپلی فاير وارد می‌کند دراينجا پس ازتفكيك سايرفرکانس‌های مزاحم، فرکانس‌های ١۵-۴ هرتز را عبورمی‌دهد. امواج وارده  پس ازتقويت در١۵ ثانيه تجزيه و تحليل می‌شوند. اگر فرکانس‌های دريافت شده مربوط به شعله باشد به قسمت‌های بعدی يعنی اعلام حريق وارد می‌شود. حرارت تابش آفتاب نيز نمی‌تواند نوع مادون قرمز را فعال کند.

   2. دتکتور شعله‌ای ماوارء بنفش (ULTRA VIOLET FLAME DETECTOR)

دتکتورهای شعله‌ای ماوراء بنفش تشعشعات ساطع شده را کشف نموده و به طورمعمول دردامنه طول امواج ٢٢٠ تا ٢٧٠ نانومترعمل می‌کند. تشعشعات خورشيدی دراين دامنه توسط لايه بالايی اوزن جذب می‌گردد، بنابراين دتکتورهای شعله‌ای ماوراء بنفش معمولاً واکنشی نسبت به تابش آفتاب ندارند. اين دتکتورها مثل دتکتورهای شعله‌ای مادون قرمزبايستی توانائی ديدن شعله قبل ازفعال شدن را داشته باشند. اساساً دتکتورهای ماوراء بنفش ازيك آمپلی فايرفتوالكتريك با يك تيوپ شيشه‌ای پرازگاز که به تشعشعات ماوراء بنفش حساسيت داشته، تشكيل شده است.

  3. دتکتور بیم یا پرتو افکن خطی (Beam)

کليه دتکتورهایی که تا به حال درمورد آن‌ها بحث و گفتگو شد نقطه‌ای می‌باشند. دتکتور بيم ترکيبی ازدتکتورهای حرارتی و دودی است و دارای دو قسمت فرستنده و گيرنده می‌باشد. که فرستنده فرکانس‌هايی را ايجاد و ارسال می‌نمايد و قسمت گيرنده که در فرکانس‌های خاص تنظيم شده است فرکانس‌های توليد شده در فرستنده را دريافت می‌نمايند. اين دو دستگاه (فرستنده وگيرنده) درفاصله حداکثر١٠٠ متری و درارتفاع ٣ الی ٢۵ متری روبروی هم نصب می‌گردند.

 4. دتکتورهای نوع گاز ( GAS DETECTOR)

اين نوع از داتکتور نشت گازرا حس و به مرکزاعلام می‌نمايد. طرز کار آن به اين صورت است  که فيلا مان پلاتينی گداخته به شكل مخصوصی درداخل محفظه قرار گرفته و به محض تماس با گازشعله ور می‌شود. تغييرات شدت نوراين رشته پلاتين روی يك سلول فتوالكتريك اثرگذاشته و به وسيله مدارهای مربوطه باعث به كار انداختن وسايل مختلف از قبيل آژير، سيستم آتش نشانی و همچنين قطع هودها وهواکش ها وهوارسان‌های مورد نظرمی‌گردد. يك سيستم اعلام گاز کامل شامل مرکزفرعی اعلام و دتکتورهای گازمی‌باشد.

دتکتور شعله ای

محل نصب دتکتورهای دودی

دتکتورهای دودی در مکان‌هایی از جمله؛ اتاق‌های گرمخانه (بويلر) – اتاق‌های خشك آن – آشپزخانه – اماکن بارگيری – موتورخانه‌ها- پارکینگ‎‌ها و محيط دود آلود باید نصب شوند. دتکتورهای خودکار از هرنوعی که باشند باید در مکانی مسقل که قابل دسترس باشند، نصب شوند. ضوابط نصب دتکتورهای دودی بدین گونه است:

  • پوشش دهی دتكتورهای حرارتی درکريدورها

پهنای راهرو شعاع تحت پوشش حداکثر فاصله بین دتکتورها
1.2 متر7.2 متر14.4 متر
2 متر6.8 متر13.45 متر
4 متر5.8 متر10.89 متر
شرایط عادی3.5 متر7 متر
  • پوشش دهي دتكتوردودي درراهروها

پهنای راهرو شعاع تحت پوشش حداکثر فاصله بین دتکتورها
1.2 متر9.4 متر18.8 متر
2 متر9 متر18 متر
4 متر8 متر16 متر
شرایط عادی5 متر10 متر

نكاتي چند درباره طراحي

تمام قسمت‌های مختلف بنا هايی که براساس ضوابط اين دستورالعمل ملزم به داشتن سيستم کشف واعلام
حريق خودکارباشند، اعم ازفضاهای اصلی يافرعی (شامل شفت‌های تاسيساتی، فضای پنهان و کورو فضاهای
داخل سقف کاذب)، بايد مجهز به کاشف باشد، مگراينكه حذف آن‌ها درپاره‌ای موارد ازنظرکارشناس حفاظت
ازحريق بلامانع باشد.

– تعيين محل استقرارکاشف‌های حريق مطابق مشخصات فني ارائه شده ازطرف سازنده ورعايت شرايط
زيرخواهد بود:
– کاشف‌های حرارتی و دودی که به صورت نقطه‌ای عمل مي‌كنند، چنانچه زيرسقف نصب شوند بايد
حداقل۵٠ سانتي‌مترنسبت به ديوار فاصله داشته باشند.

– کاشف‌های حرارتی که به صورت خطي عمل مي‌كنند، بايد درفاصله ۵٠ سانتي‌متری ازفصل مشترك سقف
باديوار، زيرسقف ياروی ديوار نصب شوند.
– کاشف‎‌های دودی ازنوع فتوالكتريك که به صورت خطی عمل مي‌كنند، بايد طوری نصب شوند که پرتوهای
تابش وبازتاب آن‌ها تماما موازی سقف باشد.
– درمواردی که کاشف‌های حريق زيرسقف نصب شوند، فواصل بين آن‌ها بايد مطابق مشخصات فنی ارائه
شده ازطرف سازنده ورعايت شرايط زيرباشد:
– درمواردی که ارتفاع سقف از٣ متر بيشترباشد، به ازای هر۶٠ سا نتي‌متراضافه ارتفاع ۶ درصد ازفاصله
تعيين شده ازسوی سازنده، کاسته شود.
– درسقف‌های مسطح برای اطمينان ازعملكرد به موقع کاشف‌های دود وگاز، اين نوع کاشف‌ها علاوه
برسقف بايد يك درميان بصورت آويز درفاصله حداقل ٩٠ سانتي‌مترپايين ترازسقف نيز نصب شود.
– فاصله کاشف‌های حرارتی درسقف‌های باتيرهای برجسته تاحد١٠ سانتي‌متر برجستگی تيرمشابه سقف‌های مسطح مي باشد و درمورد برجستگی‌های بيش از١٠ سانتيمترو تا ۴۵ سانتي‌متر، فواصل بين کاشف‌ها به
٣/٢ سقف‌های مسطح کاهش می‌يابد. درتيرهای با برجستگی بيش از۴۵ سانتي‌متر، هرچشمه درمحدوده تيرها
به عنوان سقف مستقل تلقی خواهد شد که تابع مقررات سقف‌های مسطح خواهد بود.
– درمورد کاشف‌های دود و گاز، برجستگی تيرها تاحد٢٠ سانتي‌مترشامل مقررات سقف‌های مسطح می‌باشد وبيش از آن تا ۴۵ سانتي‌مترفواصل بين کاشف‌ها به ٣/١ سقف‌های مسطح کاهش می‌يابد و بيش از
۴۵ سانتي‌متر، مشابه کاشف‌های حرارتی خواهد بود.

– فواصل بين کاشف‌های حرارت، دود يا گازدرسقف‌های شيب دار مطابق اندازه تعيين شده ازسوی سازنده
خواهد بود. درسقف‌های شيبداربايد يك رديف کاشف درفاصله ٩٠ سانتي‌متری خط الراس نصب گردد . کاهش
فواصل بين کاشف‌ها به ميزان ۶ درصد به ازای هر۶٠ سانتي‌متر افزايش ارتفاع نسبت به ٣ متر الزامی
است . درسقف‌های با شيب کمتراز٣٠ درجه مبنای محاسبه، ارتفاع خط الراس و در سقف‌های باشيب بيش
از٣٠ درجه مبنای محاسبه، متوسط ارتفاع سقف خواهد بود.
– درتمام بناهايی که نصب کاشف‌های خودکار ضروری اعلام شود، فراهم نمودن سيستم اعلام
حريق دستی نيز الزامی است.
– نصب دست کم يك آژيريا زنگ درهرطبقه ازبنا، به گونه‌ای که صدای آن سرتاسر طبقه را به وضوح
پوشش دهد، الزامی است. فضاهای محدود شده به ديوارهای حريق هرآدام بايد مستقلا بايد دارای آژير يا زنگ
باشند.

– محل نصب دستگاه هشداردهنده يا اعلام کننده، چنانچه برروی ديوارنصب شود بايد حداقل ١۵
سانتي‌مترازسقف و٢٣٠ سانتي‌مترازکف تمام شده فاصله داشته باشد.
– تمام وسايل وتجهيزاتی که درشبكههای هشدارو کشف واعلام حريق به کارگرفته می‌شوند بايد دارای
علامت استاندارد بوده و درشرايط زيربه خوبی توان انجام وظيفه را داشته باشد.