سیستم اعلام حریق به منظور هشدار به ما در مواقع اضطراری طراحی شده است تا بتوانیم برای محافظت از خود، کارمندان و عموم مردم اقدامی انجام دهیم. هشدار دهنده‌­های آتش سوزی در دفاتر، کارخانه­‌ها و ساختمان­‌های عمومی یافت می­‌شوند، این‌ها بخشی از برنامه روزمره ما هستند اما تا زمانی که موقعیت اضطراری رخ ندهد، اغلب آن­‌ها را نادیده می­‌گیریم ولی سیستم اعلام حریق ممکن است جان ما را نجات دهد.

روش تشخیص هرچه باشد، در صورت فعال شدن زنگ هشدار، آژیری به عنوان هشدار برای افراد در ساختمان مبنی بر آتش سوزی و تخلیه ساختمان به صدا در می‌آورد. سیستم اعلام حریق همچنین ممکن است دارای یک سیستم سیگنال از راه دور باشد که می‌تواند از طریق ایستگاه مرکزی به نیروهای آتش نشانی هشدار دهد.

بنابراین هشدارهای آتش سوزی یا دتکتورهای اعلام حریق چیستند؟ در این مقاله، نگاهی خواهیم داشت به ساختار و انواع “هشدارهای اتش سوزی”.

“مغز” سیستم دتکتور، صفحه کنترل هشدار آتش است. این مرکز اصلی برای سیم کشی همه سیگنال‌­های دتکتور است و نشانه­‌ای از وضعیت را به کاربران ارائه می‌دهد.

انواع مختلف دتکتورهای اعلام حریق

در هسته سیستم اعلام حریق دستگاه­‌های تشخیص، از دتکتورهای پیچیده دود هوشمند گرفته تا واحدهای شیشه شکستن دستی که به صورت دستی کار می­‌کنند، وجود دارد، انواع مختلفی از دتکتورها وجود دارد، ما می‌توانیم آن‌­ها را به گروه­‌های زیر تقسیم کنیم:

– دتکتورهای حرارتی

– دتکتورهای دودی

– دتکتورهای مونواکسید کربن

– دتکتورهای ترکیبی

1. دتکتور حرارتی

دتکتور حرارتی می­‌تواند بر اساس درجه حرارت ثابت کار کند، در صورتی که اگر دما از یک مقدار از پیش تعیین شده بیشتر شود یا اینکه دمای محیط به سرعت تغییر کند، زنگ هشدار به صدا در می­‌آید. معمولاً دتکتورهای حرارتی به روشی مشابه فیوز الکتریکی کار می‌کنند، دتکتورها حاوی آلیاژ eutectic هستند که با رسیدن دمای مشخص به حرارت حساس است، آلیاژ از یک جامد به مایع تبدیل می­‌شود که به نوبه خود زنگ هشدار را ایجاد می­‌‌کند.

2. دتکتور دودی

دتکتور دودی، وسیله­‌ای است که، آتش سوزی در ساختمان را قبل از آن که آتش گسترش یابد و مانع از فرار یا تلاش برای خاموش کردن آتش شود، به ساکنان هشدار می‌­دهد. دتکتورهای دودی با حس دود، یک صدای زنگ هشدار بلند، معمولاً متغیر یا متناوب همراه با نور چشمک زن منتشر می­‌کنند. دتکتورهای دود در ساختمان‌های بزرگ تجاری و صنعتی معمولاً به سیستم اعلام حریق مرکزی متصل می‌­شوند.

سه نوع اساسی دتکتور دود وجود دارد از جمله:

– یونیزاسیون

– پراکندگی نور مستقیم

– پراکندگی نور غیر مستقیم

2.1 . دتکتورهای دودی یونیزه

دتکتور دودی یونیزاسیون به طور کلی شامل دو محفظه است. محفظه اول به عنوان مرجع برای جبران تغییرات دمای محیط، رطوبت یا فشار استفاده می‌شود. محفظه دوم شامل یک منبع رادیواکتیو است که معمولاً ذره آلفا است و هوای عبوری از محفظه را که یك جریان بین دو الكترود جریان دارد یونیزه می­‌كند. وقتی دود وارد محفظه می­‌شود جریان جریان کاهش می­‌یابد. این افت جریان برای شروع زنگ هشدار استفاده می­‌شود.

2.2.  دتکتورهای دودی مستقیم

دتکتور دودی مستقیم  با اثر Tyndall عمل می­‌کند. یک فتوسل و یک منبع نور توسط یک محفظه تاریک از یکدیگر جدا می­‌شوند به طوری که منبع نور روی فوتوسل نمی‌­افتد. عبور دود به داخل محفظه باعث می­‌شود که نور از منبع پراکنده شده و روی سلول نوری بیفتد. خروجی فوتوسل برای شروع زنگ هشدار استفاده می­‌شود.

2.3.  دتکتورهای دودی غیر مستقیم

در دتکتور دودی غیر مستقیم، دود با یک پرتوی نور بین یک منبع نور و سلول نوری تداخل می­‌کند. فوتوسل میزان نوری را که دریافت می­‌کند اندازه گیری می­‌کند. از تنوع در خروجی فوتوسل برای ایجاد هشدار استفاده می­‌شود. از این نوع تجهیزات تشخیص حریق می­‌توان برای محافظت از مناطق وسیع با منبع نور و سلول نوری با فاصله از هم فاصله گرفت.

3.3. دتکتور مونواکسید کربن

دتکتورهای مونواکسید کربن همچنین به عنوان دتکتورهای CO شناخته می‌­شوند، دتکتورهای الکترونیکی هستند که با احساس سطح مونواکسید کربن در هوا برای نشان دادن آتش سوزی استفاده می­‌شوند. مونواکسید کربن گازی سمی است که در اثر احتراق تولید می‌شود. در این حالت، این دتکتورها همان دتکتورهای مونواکسید کربن نیستند که در خانه برای محافظت از ساکنان در برابر مونواکسید کربن تولید شده توسط احتراق ناقص در وسایلی مانند آتش گاز یا دیگ­‌های بخار استفاده می­‌شود. دتکتورهای آتش نشانی مونواکسید کربن از سنسورهای مشابه در خانه استفاده می­‌کنند اما حساسیت بیشتری دارند و سریعتر پاسخ می‌­دهند. دتکتورهای مونواکسید کربن دارای یک سلول الکتروشیمیایی هستند، که مونواکسید کربن را حس می‌­کنند، اما سیگار یا سایر محصولات احتراق را ندارد.

4.4. دتکتورهای ترکیبی

دتکتورهای ترکیبی ورودی‌­های سنسورهای نوری و گرما را با هم ترکیب می‌­کنند و آن­‌ها را با استفاده از یک الگوریتم پیچیده در مدار دتکور پردازش می­‌کنند. هنگامی که توسط صفحه کنترل نظرسنجی می­‌شود، دتکتور مقداری را بر اساس پاسخ­‌های ترکیبی از حسگرهای نوری و گرما برمی‌­گرداند. آن­‌ها به گونه­‌ای طراحی شده‌­اند که نسبت به طیف وسیعی از آتش سوزی حساس هستند.