چالش‌های کلیدی اطفاء حریق در ساختمان‌های بلند

آتشسوزی در ساختمان‌های بلند چالش‌­ها و شرایطی را ایجاد می­‌کند، چرا که این سازه­­‌ها نه تنها از نظر ارتفاع، بلکه از نظر ظرفیت و طراحی نیز منحصر به فرد هستند.

آتشسوزی در ساختمان­‌های بلند علاوه بر خسارت­‌های جانی، هزینه­‌های تعمیرات و خسارات‌­های مالی عمده‌­ای بر جای می­‌گذارد. ساختمان­‌های بلند اغلب بناهای برجسته­‌ای هستند، بنابراین اگر در این نوع ساختمان­‌ها آتش سوزی ایجاد شود، آسیب بزرگی به شهرت و همچنین می­‌تواند بر منطقه شهری اطراف آن نیز تأثیر بگذارد.

ساختمان‌­های مرتفع هفت چالش اساسی در برابر سیستم آتش نشانی دارند:

• مدیریت هشدار دروغین

تخلیه در ساختمان‌های بلند می‌­تواند منابع عظیمی را به هم گره بزند، مناطق وسیعی از شهر را تعطیل کند، مشاغل را تعطیل کند و حتی اگر مدیریت تخلیه به صورت موثر اتفاق نیافتد، حتی می­‌تواند زندگی افراد بسیاری را به خطر اندازد.

در این مورد، باید به استراتژی مدیریت هشدار کاذب توجه شود به گونه­‌ای که در برنامه نویسی سیستم نشان داده شود. راه حل‌­هایی مانند Advanced’s Alarm Calm  از اعتبار سنجی خودکار و انسانی برای اطمینان از واقعی بودن آتش سوزی و جلوگیری از هشدارهای دروغین و تخلیه­‌های غیر ضروری مرتبط استفاده شود.

• تخلیه

چالش این قسمت، زمان یا به طور خاص تر، مقدار زمان لازم برای تخلیه ساختمان است. برخی از سازه‌­های بلند بیش از 100 طبقه با کاربری‌­های مختلط با هزاران نفر ساکن، تخلیه همه آن­‌ها بیش از یک ساعت طول می­‌کشد. این موردی نیست که بتوانید استروب‌ها و صداها را روشن کنید و انتظار داشته باشید همه ساختمان را ترک کنند. این امر بدون شک منجر به عدم تخلیه، صف، مسدود شدن نقاط تخلیه و حوادث یا مرگ و میرها به ویژه به خاطر وحشت ناشی از آتش سوزی می­‌شود.

روند تخلیه باید به صورت مرحله‌­ای مدیریت شود تا راه پله‌­ها و خروجی­‌های اضطراری بتوانند حجم مطمئنی از ترافیک را کنترل کنند. در این شرایط، ابتدا باید مناطق نزدیک به آتش سوزی تخلیه شوند و پس از آن طبقه­‌های پایین و بالای ساختمان (اگر آتش در طبقات میانی باشد) تخلیه شوند.

در زمان تخلیه می‌­توان سیگنال­‌های زیادی به یک باره در مناطق مجاور (عمودی یا افقی) و در دهلیزهای باز و مناطق مشترک که در بسیاری از محفظه‌­های ساختمان وجود دارد، ایجاد کرد. این امر می‌­تواند شامل الگوهای مختلف ضبط شده از بارق، چراغ راهنما و صدا و حتی اعلان­‌های صوتی زنده از سازمان آتش نشانی باشد، که نشان می­‌دهد کاربران باید برای تخلیه آماده شوند.

در جاهایی که از صداگذاری استفاده می­‌شود، سیستم اعلام حریق باید اطمینان حاصل کند که تمامی پیام­‌ها واضح و قابل فهم باشند. استانداردهای ملی و بین المللی مختلفی وجود دارند که این موضوع را پوشش می‌­دهد.

افزونگی، نیز مهم است. استانداردها حکم می­‌کنند که چه مقدار از سیستم مجاز است تحت تأثیر خطا قرار گیرد. برخی از سیستم‌های صوتی تولید پیام را در شبکه آتش نشانی توزیع می­‌کنند، در حالی که برخی دیگر از تقویت کننده مرکزی استفاده می­‌کنند. مورد اول در صورت خرابی تقویت کننده از محافظت بیشتری برخورداراست. در حالت دوم اگر تقویت کننده مرکزی خطایی داشته باشد یا تحت تأثیر آتش سوزی قرار گرفته باشد، ممکن است تمام اعلان­‌های صوتی از بین بروند.

افزونگی سیستم آتش سوزی در سازه­‌های مرتفع بسیار بیشتر مورد توجه قرار می­‌گیرد و گزینه­‌های مختلفی از پردازنده­‌های پشتیبان گرفته تا پنل­‌های آتش نشانی کامل وجود دارند که می‌­توانند در سطح جهانی یا در مناطق بسیار پر خطر استفاده شوند.

• کنترل دود

چالش دیگر در سازه­‌های مرتفع اهمیت کنترل دود و جریان هوا است، هم در کمک به آتش نشانان در کنترل گسترش آتش و هم در حصول اطمینان از پاک نبودن مسیرهای تخلیه از دود.

 با استفاده از سیستم تهویه مطبوع ساختمان (سیستم گرمایشی، تهویه و تهویه هوا) یا با استفاده از یک سیستم اختصاصی برای مدیریت جریان هوا، در صورت آتش سوزی، می­‌توان دود حاصل از آتش سوزی را طریق فن و میراگر مدیریت کرد.

سیستم­‌های تهویه هوشمند هوا در هر ساختمانی هنگام دود یا آتش سوزی بسیار قابل توجه هستند­، اما در سازه­‌های بلند می‌­توانند حیاتی باشند و می‌­توانند تأثیر زیادی بر گسترش و وسعت آتش سوزی و همچنین دود بگذارند.

کنترل دود مدرن ابزاری فعال و پویاست. بهترین سیستم­‌های آتش نشانی می­‌توانند دود و جریان هوا از طریق ساختمان را به صورت خودکار و دستی مدیریت کنند. آن­‌ها همچنین می‌­توانند دود را از یک منطقه خاص پاک کنند، به مهار آتش کمک کنند یا پس از خاموش شدن آتش دود را از ساختمان پاک کنند.

عملکرد چنین سیستم‌­هایی بسیار پیچیده است، لایه­‌های زیادی از تشخیص و انسداد برای تضمین عملکرد ایمنی لازم است، بنابراین سرعت و قدرت پنل آتش نشانی و سهولت برنامه ریزی و کنترل آن حیاتی است.

• قابلیت­‌های پنل

چالش چهارم، بار دیگر زمان است. همانطور که دیدیم، وجود سیستم‌­های آتش نشانی برای سازه­‌های مرتفع بسیار ضروری است. این سیستم­‌ها می‌­توانند در زمان وقوع حوادث، از جان و مال محافظت کنند و همچنین به نیروهای آتش نشانی کمک می­‌کنند تا کار خود را کارآمدتر انجام دهند. در شرایط اضطراری، پنل باید برای مدت طولانی در شرایط نامساعد عملیاتی باقی بماند، حتی در صورت خراب شدن کابل‌ها (به دلیل آتش سوزی) پنل هشدار باید با سیگنال­‌های اشتباه یا جعلی دستگاه‌­ها و وسایل جانبی روبرو شود که همه را باید فیلتر و پردازش کند. علاوه بر این، در زمان وقوع آتش سوزی همه چیز می­‌تواند “روشن” باشد، بنابراین پنل باید توانایی مقابله با جریان­‌های بالاتر و ولتاژهای نوسان دهنده در سیستم را داشته باشد.

• شبکه سازی

چالش پنجم شبکه سازی است. این بخش به اهمیت انتقال و کنترل سریع داده­‌ها از طریق سیستم آتش نشانی در یک سازه مرتفع اشاره دارد. سیستم­‌های آتش نشانی در هر ساختمان پیچیده­‌ای، به ویژه در ساختمان­‌های بلند، به هزاران دستگاه جداگانه، به صدها صفحه متصل می‌­شوند، که به صورت پویا و یا تحت کنترل آتش نشان، مأمور آتش نشانی یا مسئول مربوطه کار خواهند کرد، بدون اینکه اجازه دسترسی به شخص دیگری را داشته باشند.

به دست آوردن اطلاعات از حادثه پیش رو امری حیاتی است، به این دلیل که به فرد تصمیم گیرنده کمک می­‌کند که بتواند به سرعت آن­‌ها را تفسیر کند و بهترین عملکرد را از خود نشان دهد. فرد تصمیم گیرنده با تفسیر اطلاعات بدست آورده می‌­تواند حادثه آتش سوزی را پیش ­بینی کند، تصمیمات بلادرنگ بگیرد و از تخلیه خودکار یا استراتژی­‌های علت و معلولی چشم پوشی کند.

پنل‌­ها باید بازخورد قابل اعتماد و در زمان واقعی را پوشش دهند مواردی مانند:

چه پیام­‌هایی در چه طبقه­‌ای پخش می‌­شود؟

آیا یک طبقه با خیال راحت تخلیه شده است؟

وضعیت سیستم مدیریت دود چگونه است؟

آیا کار خود را انجام می­‌دهد؟ در غیر این صورت، آیا یک فن یا دمپر در موقعیت اشتباه خراب شده است، به طور بالقوه ایجاد آتش سوزی می­‌کند یا اجازه می­‌دهد دود به مناطق مجاور برود؟

آیا دریچه‌­های جریان در هر منطقه کار کرده‌­اند یا پمپ­‌ها خراب شده­‌اند، به این معنی که در دسترس نیستند و سیستم سرکوب شده و از کار افتاده است؟

مراکز فرماندهی معمولاً تجهیزات پیچیده و بزرگی هستند، بنابراین باید بصری باشند و با برچسب زدن و کنترل­‌های واضح (اغلب به صورت رنگی کد گذاری می­‌شوند) نشان داده شوند زیرا هشدارها، صداها، ارتباطات آتش نشانی، کنترل دود، تنظیمات سیستم­‌های آتش نشانی و سیستم‌­های شخص ثالث را از یک واحد مدیریت می­‌کند.

در بعضی از سیستم­‌ها، مرکز فرماندهی امکان برقراری ارتباط با سایر آتش نشانان، از طریق سیستم تلفنی تلفیقی و ایستگاه­‌های از راه دور در هر طبقه را دارد. این ایستگاه­‌های خارج از ساختمان می‌توانند با استفاده از سیستم تخلیه صدا، دستورالعمل­‌هایی را برای ساکنان سراسر ساختمان یا در یک طبقه خاص ارائه دهند.

• روشنایی اضطراری

روشنایی اضطراری کافی در یک سازه بلند، امری حیاتی است. پنل­‌های روشنایی اضطراری، مانند Lux Intelligent Advanced می‌­توانند هر چراغ روشنایی را خودآزمایی کرده و از عملکرد آن‌­ها در صورت نیاز اطمینان حاصل کنند. طیف روشنایی، چه سنتی و چه ال ای دی اکنون بسیار زیاد است و می‌­توان روشنایی محیطی را به موارد اضطراری تبدیل کرد و از مزایای عملکرد آن بهره مند شد.

روشنایی اضطراری نه تنها برای اطمینان از دیده شدن مسیرهای فرار استفاده می‌­شوند، بلکه برای کمک به آتش نشانان به روشنایی نیز مورد نیاز هستند.

• رابط

چالش نهایی رابط و پیکربندی است. سیستم آتش نشانی یک ساختمان بلند باید برای کنترل از راه دور با سیستم­‌های دیگری مانند پنل‌های مهار، ایستگاه­‌های کنترل اضطراری­، سیستم­‌های مدیریت ساختمان، رایانه­‌های گرافیکی، سیستم‌­های صفحه بندی / تلفن‌­های DECT یا اینترنت ارتباط برقرار کند. واسط باید بدون تأثیر بر عملکرد سیستم آتش نشانی اصلی یا سرویس‌­های رابط انجام شود. بسیاری از پروتکل­‌ها می‌­توانند در چنین عملیاتی دخیل باشند و انتخاب یک سیستم آتش نشانی که به اندازه کافی قدرتمند باشد تا بتواند داده­‌ها را به طور موثر مدیریت کند، همچنین سطح ادغام مورد نیاز مهم است. اغلب ورودی / خروجی کنترل شده کافی است، گاهی اوقات ادغام بسیار دقیق تری مورد نیاز است.